ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ
Αυτές
τις μέρες αναμένεται να ανακοινωθεί το
νέο συνταξιοδοτικό νομοσχέδιο της
κυβέρνησης. Ο αρμόδιος υπουργός παντού
δηλώνει ότι δεν θα μειωθεί καμιά σύνταξη,
τουναντίον αρκετοί συνταξιούχοι θα
πάρουν και αύξηση.
Πρόκειται
για προσπάθεια εφησυχασμού και
παραπλάνησης των συνταξιούχων και των
εργαζομένων. Η εκτίμηση αυτή προκύπτει
από τα εξής στοιχεία:
Α.
Από την έκθεση του ΟΟΣΑ [Οργανισμός
Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης
(Ο.Ο.Σ.Α.) (αγγλικά:
Organisation for Economic Co-operation and Development - OECD, είναι
διεθνής
οργανισμός
εκείνων των αναπτυγμένων χωρών που
υποστηρίζουν τις αρχές της αντιπροσωπευτικής
δημοκρατίας και της οικονομίας της
ελεύθερης αγοράς.]
,
γίνονται επισημάνσεις και δίνονται
κατευθύνσεις με κεντρικό στόχο την
παραπέρα αύξηση των ορίων ηλικίας
συνταξιοδότησης και την πλήρη εφαρμογή
των αντιασφαλιστικών νόμων που έχουν
ψηφιστεί μέχρι σήμερα σε όλες τις χώρες.
Είναι γνωστό σε όλους πως οι κατευθύνσεις
του ΟΟΣΑ είναι δόγματα που πρέπει όλες
οι κυβερνήσεις των κρατών - μελών του ,
η Ελλάδα είναι μέλος,
να τις υλοποιήσουν βήμα προς βήμα.
Στην
έκθεσή του ο ΟΟΣΑ με τίτλο «Οι συντάξεις
με μια ματιά 2019» Επισημαίνει : «Διάφορα
νομοθετικά μέτρα από το Σεπτέμβριο του
2017 έχουν φέρει πίσω προηγούμενες
μεταρρυθμίσεις. Οι πρόσφατες μεταρρυθμίσεις
έχουν χαλαρώσει τις ηλικιακές προϋποθέσεις
για τη λήψη σύνταξης, αύξησαν
τις παροχές και επέκτειναν τις καλύψεις.
Τα
ποσοστά εισφορών άλλαξαν στην Ουγγαρία,
στην Ισλανδία και τη Λιθουανία, τα δίχτυα
ασφαλείας γήρατος και οι ελάχιστες
συντάξεις αυξήθηκαν στην Αυστρία, στη
Γαλλία, στην Ιταλία, στο Μεξικό και τη
Σλοβενία, καθώς και τα οφέλη για τους
χαμηλόμισθους στη Γερμανία, ενώ η Ισπανία
ανέστειλε μέτρα (...) Η Ιταλία, οι Κάτω
Χώρες και η Σλοβακική Δημοκρατία
επέκτειναν τις επιλογές πρόωρης
συνταξιοδότησης ή περιόρισαν αυξήσεις
του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης που
είχαν αναγγείλει».
Τι
χαρακτηρίζεται από τον ΟΟΣΑ ως
<<παρέκκλιση»
από ψηφισμένους νόμους; Οι
«ελάχιστες συντάξεις»,
που στα περισσότερα κράτη - μέλη της ΕΕ
ισοδυναμούν με επιδόματα πείνας, τόσο
που να χρειάζεται να καταφύγει κανείς
στην Πρόνοια για να επιβιώσει, όπως για
παράδειγμα στη Γερμανία.
Επίσης,
επισημαίνεται η καθυστερημένη εφαρμογή
των αυξήσεων στα όρια ηλικίας
συνταξιοδότησης για ορισμένα κράτη,
που τις έχουν όμως νομοθετήσει. Η
μόνη << διευκόλυνση>> για δήθεν
...«πρόωρη» συνταξιοδότηση που διαπιστώνει
ο ΟΟΣΑ, είναι η δυνατότητα να πάρει
κανείς σύνταξη σε ηλικία 62 χρόνων, ύστερα
από 38 χρόνια εργασίας!
Αυτό ο ΟΟΣΑ το θεωρεί πρόωρη συνταξιοδότηση!
Ο
ΟΟΣΑ σε κάθε περίπτωση, στέλνει το
μήνυμα: Καμιά
χαλάρωση στις αντιασφαλιστικές
μεταρρυθμίσεις, καμιά απόκλιση από όσα
έχουν ήδη ψηφιστεί, αποφασιστικότητα
στην επέκταση και ένταση της αντιασφαλιστικής
επίθεσης.
Επίσης
ο ΟΟΣΑ θεωρεί ότι είναι απαράδεκτο να
ζει κάποιος πολλά χρόνια παίρνοντας
σύνταξη! Καταγράφοντας τη γενικότερη
τάση στη διαμόρφωση των ορίων ηλικίας
συνταξιοδότησης, ο ΟΟΣΑ επισημαίνει:
«Στη
βάση των πρόσφατων μέτρων, πάνω από τις
μισές χώρες - μέλη του ΟΟΣΑ αυξάνουν τα
όρια ηλικίας συνταξιοδότησης από τα
63,8 έτη στα 65,9 έτη κατά μέσο όρο έως το
2060».
Όμως,
αυτό δεν τους είναι αρκετό, γιατί, η
αύξηση αυτή είναι μισή από την αύξηση
του προσδόκιμου ζωής από τα 65 έτη και
μετά, για την ίδια περίοδο και επιβαρύνει
το ασφαλιστικό και συνταξιοδοτικό
σύστημα!
Η
έκθεση με λύπη διαπιστώνει ότι το 1960
κάποιος ζούσε από τη σύνταξη και μετά
13,7 χρόνια, το 1990 ζούσε 15,9 χρόνια, το 2020
θα ζει 19,8 χρόνια και το 2050 θα ζει 22,6
χρόνια. Γι' αυτό βασικό ζητούμενο για
το κεφάλαιο και το αστικό κράτος είναι
η σύνδεση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης
με το προσδόκιμο ζωής, ώστε να διασφαλίζεται
ότι η περίοδος συνταξιοδότησης θα έχει
μια καθορισμένη διάρκεια και άρα ο
συνταξιούχος θα τους κοστίζει λιγότερο.
Είναι
πραγματικά προκλητικός ο τρόπος που
προπαγανδίζουν την «ανάγκη» για αύξηση
των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης. Ενώ
η πρόοδος της τεχνολογίας και των
επιστημών έχει εξασφαλίσει την επέκταση
του προσδόκιμου ζωής, αυτό αντιμετωπίζεται
εχθρικά από το κεφάλαιο, επειδή κριτήριο
είναι το κέρδος του και η σύνταξη
θεωρείται «κόστος».
Η
έκθεση διαπιστώνει ακόμα ότι το όριο
ηλικίας συνταξιοδότησης έχει αυξηθεί
κατά μέσο όρο 2,5 χρόνια τα τελευταία 10
χρόνια στις χώρες - μέλη του ΟΟΣΑ. Ωστόσο
επισημαίνει ότι «απαιτούνται
μεγαλύτερες προσπάθειες (...) για την
αύξηση του εργάσιμου βίου πέρα από τα
65 έτη»
και προτείνει τη σύνδεση του ορίου
ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο
ζωής και με το ύψος της σύνταξης, στο
πλαίσιο της γενικότερης προσπάθειας
«για
την εξάλειψη της πρόωρης συνταξιοδότησης».
Μια
ακόμα επισήμανση: Στην έκθεση «Οι
συντάξεις με μια ματιά 2019»
ο ΟΟΣΑ διατυπώνει την ανησυχία για το
αν θα έχουν σύνταξη οι εργαζόμενοι με
μερική ή άλλες μορφές άτυπης απασχόλησης
και κατά πόσον αυτή θα είναι επαρκής.
Σε
κάθε περίπτωση, και αυτή η έκθεση έρχεται
να επιβεβαιώσει ότι η αντιασφαλιστική
επίθεση που χρόνια τώρα εξελίσσεται
στην Ελλάδα, δεν αποτελεί ιδιαιτερότητα
ούτε παράγωγο της κρίσης, ούτε πρωτυπία
του ΣΥΡΙΖΑ αλλά είναι
στρατηγική του κεφαλαίου και πατά σε
συγκεκριμένες κατευθύνσεις, με στόχο
τη διασφάλιση της κερδοφορίας του, που
είναι σε πλήρη διάσταση με τις σύγχρονες
λαϊκές ανάγκες και τις δυνατότητες που
αντικειμενικά υπάρχουν σήμερα αυτές
να ικανοποιηθούν.
Β.
Στον προϋπολογισμό του 2020 προβλέπεται
νέα μείωση των συντάξεων σε σχέση με τη
φετινή χρονιά [2019], επιβεβαιώνοντας τη
συνεχή συρρίκνωση του εισοδήματος των
συνταξιούχων.
Το
συνολικό κονδύλι για κύριες και
επικουρικές συντάξεις εμφανίζεται
μειωμένο κατά 192 εκατ. ευρώ σε σχέση με
φέτος, από 29,142 δισ. ευρώ σε 28,950 δισ. το
2020. Κι αυτό παρά τις αναφορές της
κυβέρνησης ότι μέσα στο επόμενο έτος
θα καταβληθούν τα αναδρομικά τριών
μηνών (από τον Οκτώβρη του 2019) που
προκύπτουν από τις αποφάσεις του
Συμβουλίου της Επικρατείας για τις
επικουρικές συντάξεις που είχαν περικοπεί
το καλοκαίρι του 2016, όπως και τις αναφορές
ότι θα επιταχυνθεί η διαδικασία απονομής
νέων συντάξεων που καθυστερούν, μαζί
και τα αναδρομικά τους. Με άλλα λόγια,
η πραγματική μείωση στο κονδύλι των
συντάξεων είναι ακόμα μεγαλύτερη.
Γ.
Μεταξύ
άλλων, ο υπουργός σημείωσε ότι θεσμοθετείται
η πρώτη φάση μείωσης
των εργοδοτικών εισφορών στη μισθωτή
εργασία, κατά 0,9 ποσοστιαίες μονάδες με
έναρξη εφαρμογής το δεύτερο εξάμηνο
του 2020.
Συμπερασματικά,
πέρα από τις κατευθύνσεις του ΟΟΣΑ , που
κάποιος μπορεί να ισχυριστεί ότι η
κυβέρνηση, σεβόμενη τις δεσμεύσεις της
προς το λαό, μπορεί να αγνοήσει υπάρχει
η μείωση του προϋπολογισμού και η μείωση
των εισφορών. Από που λοιπόν θα προκύψουν
τα επιπλέον χρήματα των διακηρυγμένων
αυξήσεων?????
Εκτός
αν προσδοκούν κέρδη από το τζιράρισμα
των αποθεματικών των ασφαλιστικών
ταμείων.
Οι
εργαζόμενοι όμως έχουν πικρή πείρα από
την << εκμετάλλευση>> , <<ανάπτυξη>>
των αποθεματικών του ιδρώτα τους. Μια
ματιά στο χρονικό της λεηλασίας των
αποθεματικών διαχρονικά δεν αφήνει
καμιά πιθανότητα εφησυχασμού.
Η
πρώτη μεγάλη «νόμιμη» ληστεία ξεκίνησε
με τον αναγκαστικό νόμο 1611/1950, η ισχύς
του οποίου έληξε το 1994. Ο νόμος επέβαλλε
την κατάθεση των αποθεματικών των
Ταμείων στην Τράπεζα της Ελλάδας και ο
τόκος καθοριζόταν από την αρμόδια
Νομισματική Επιτροπή. Οι τόκοι που
ορίζονταν επί δεκαετίες ήταν αρκετά
χαμηλότεροι του πληθωρισμού και του
επιτοκίου τραπεζικών καταθέσεων. Μόνο
για την περίοδο 1951-1975 οι απώλειες
υπολογίζονται σε 58 δισ. Ευρώ.
(Το Οικονομικό Επιμελητήριο της Ελλάδας
σε κείμενό του αναφέρει μεταξύ άλλων:
«Ενδεικτικό
είναι ότι τα τελευταία χρόνια της
δικτατορίας το επιτόκιο έμεινε στο 4%,
ενώ ο πληθωρισμός εκτινάχθηκε στο 15,5%
το 1973 και στο 26,8% το 1974. Μόνο στα δύο αυτά
έτη τα πλεονάσματα των Ασφαλιστικών
Ταμείων έχασαν το 1/3 της αξίας τους».)
Ακόμη τα αποθεματικά χρησιμοποιήθηκαν
από το κράτος για την κρατική χρηματοδότηση
ιδιωτικών και δημόσιων επενδύσεων.
Στη
δεκαετία του 1990 αρχικά με το νόμο
2076/1992 η κυβέρνηση της ΝΔ έδωσε τη
δυνατότητα να τοποθετούν οι διοικήσεις
των ασφαλιστικών ταμείων μέχρι και το
20% των αποθεματικών τους στο χρηματιστήριο.
Υστερα ήρθε το ΠΑΣΟΚ και με το νόμο
2676/1999 αύξησε το ποσοστό στο 23%. Επίσης,
με μια σειρά άλλες νομοθετικές ρυθμίσεις,
διευρύνθηκε το τζογάρισμα των αποθεματικών
και διευκολύνθηκε η ανάμειξη των τραπεζών
στη «διαχείριση» των αποθεματικών.
Υπολογίζεται
ότι οι ζημιές των ασφαλιστικών ταμείων
στο χρηματιστήριο την περίοδο 1999-2002
ήταν πάνω από 3,5 δισ. ευρώ.
Το
2012 ήρθε η κυβέρνηση να επιβάλει το
«κούρεμα» των αποθεματικών των Ταμείων,
με αποτέλεσμα να χαθούν σε μια νύχτα
πάνω από 13 δισ. Ευρώ.
Αυτό
ήταν το αποτέλεσμα της <<αξιοποίησης>>
των αποθεματικών των ασφαλιστικών
ταμείων μέχρι τώρα. Μεταφορά πάνω από
75 δις ευρώ των αποθεματικών στις τσέπες
βιομηχάνων, τραπεζιτών, << επενδυτών
>> κ.λ.π
Οι
εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι δεν
πρέπει να περιμένουν απαθείς, γιατί
τίποτα καλύτερο, από το νέο νομοσχέδιο
για το ασφαλιστικό, δεν θα προκύψει,
τουναντίον μικρότερες συντάξεις,
επιδόματα ψίχουλα θα είναι. Αντίθετα
θα πρέπει να εντείνουν τον αγώνα τους
για συντάξεις που θα καλύπτουν τις
ανάγκες τους.
ΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ
ΘΟΔΩΡΟΣ