Υπεραριθμίες: Αναλυτικές
διευκρινίσεις και παραδείγματα
Συνάδελφοι/συναδέλφισσες,
Στα προηγούμενα ενημερωτικά
σημειώματά μας αναφερθήκαμε διεξοδικά στις επιπτώσεις της μνημονιακής πολιτικής
της κυβέρνησης, που συνεπάγονται σοβαρές αρνητικές ανατροπές στο εργασιακό
καθεστώς και τη ζωή των εκπαιδευτικών.
Η κυβέρνηση, έχοντας ήδη θεσμοθετήσει
τις υποχρεωτικές μεταθέσεις και αποσπάσεις καθώς και τη μισθολογική και
υπηρεσιακή καθήλωσή μας, σχεδιάζει την αύξηση του εργασιακού και του διδακτικού
μας ωραρίου.
Με τις συγχωνεύσεις/καταργήσεις
σχολικών μονάδων, τον επανακαθορισμό των περιοχών μετάθεσης και την αξιολόγηση,
που προωθεί, θα προχωρήσει σε απολύσεις εκπαιδευτικών, στη μείωση των οργανικών
θέσεων και στη θεσμοθέτηση της «επισφαλούς» οργανικότητας.
Οι αιρετοί στα υπηρεσιακά συμβούλια
καλούμαστε σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία να υπερασπίσουμε τα δικαιώματα των
συναδέλφων με βάση τις θέσεις του κλάδου, αλλά και έχοντας σαφή γνώση του θεσμικού
πλαισίου που διέπει τις υπηρεσιακές μεταβολές, ώστε να είναι αποτελεσματική η αντίστασή
μας στις αυθαιρεσίες της διοίκησης.
Στο παρόν ενημερωτικό σημείωμα
επιχειρούμε να απαντήσουμε στα πιο σημαντικά ερωτήματα που τίθενται σχετικά με
την πρώτη διαδικασία τοποθετήσεων από τα ΠΥΣΔΕ, που θα ακολουθήσει τις
μεταθέσεις. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιούμε συγκεκριμένα παραδείγματα και
διευκρινίζουμε τα σχετικά με την εφαρμογή των κυριότερων σημείων του άρθρου 14 του ΠΔ 50/96, που αφορούν το
χαρακτηρισμό και τις τοποθετήσεις των υπεραρίθμων.
Διευκρινίσεις για τη ρύθμιση των
υπεραριθμιών
Καταρχάς, διευκρινίζουμε ότι οι οργανικές υπεραριθμίες, στις οποίες
αναφερόμαστε και αφορούν αυτή τη χρονική στιγμή τις διαδικασίες του ΠΥΣΔΕ, καμία σχέση δεν έχουν με τους
συναδέλφους που είναι προσωρινά τοποθετημένοι ή βρίσκονται στη διάθεση του
ΠΥΣΔΕ και δεν έχουν οργανική θέση. Η διευκρίνιση αυτή είναι απαραίτητη,
καθώς υπάρχει εδώ σύγχυση ακόμη και σε συναδέλφους με πολλά χρόνια υπηρεσίας.
Εισαγωγικά, η διαδικασία κρίσης και
τοποθέτησης των υπεραρίθμων περιγράφεται στις παραγράφους του άρθρου 14 του ΠΔ 50/96, όπως τροποποιήθηκε
με το άρθρο 12 του ΠΔ 100/97.
Από τη διαδικασία αυτή εξαιρούνται όσοι υπάγονται στις
διατάξεις των περιπτώσεων α και γ της παρ. 1 του άρθρου 13 του ΠΔ 50/96, δηλαδή
όσοι ανήκουν σε «ειδική κατηγορία μετάθεσης», πλην των πολυτέκνων, επειδή οι τελευταίοι, βάσει του άρθρου 30 παρ.
4 του ν. 3848/2010, «δεν εξαιρούνται από τις ρυθμίσεις του άρθρου 14 του ίδιου
διατάγματος».
Στην πρώτη
παράγραφο αναφέρεται:
1. Υπεραριθμίες
εκπαιδευτικών είναι δυνατόν να προκύψουν:
α) Σε σχολικές μονάδες της Α/θμιας εκπαίδευσης από
ίδρυση, κατάργηση, υποβιβασμό, διαίρεση ή συγχώνευση αυτών ή άλλη αιτία.
β) Σε σχολικές μονάδες της Β/θμιας εκπαίδευσης από
ίδρυση, κατάργηση ή συγχώνευση αυτών, από μετατροπή λυκείων σε λυκειακές
πράξεις ή από μείωση των τμημάτων των μαθητών ή άλλη αιτία.
Σε περίπτωση συγχώνευσης σχολικών μονάδων, για τη διαπίστωση της τυχόν υπεραριθμίας κρίνονται όλοι οι εκπαιδευτικοί των σχολείων που συγχωνεύονται Δε λαμβάνεται υπόψη ποιας σχολικής μονάδας το όνομα διατηρήθηκε μετά τη συγχώνευση ή αν δόθηκε νέο. Για τον καθορισμό του έτους τοποθέτησης λαμβάνεται υπόψη το έτος στο οποίο οι εκπαιδευτικοί τοποθετήθηκαν στο κάθε σχολείο πριν τη συγχώνευση (115393/Δ2/28-9-2012, Διεύθυνση Προσωπικού Β/θμιας Εκπαίδευσης, Τμήμα Γ΄).
Σε περίπτωση συγχώνευσης σχολικών μονάδων, για τη διαπίστωση της τυχόν υπεραριθμίας κρίνονται όλοι οι εκπαιδευτικοί των σχολείων που συγχωνεύονται Δε λαμβάνεται υπόψη ποιας σχολικής μονάδας το όνομα διατηρήθηκε μετά τη συγχώνευση ή αν δόθηκε νέο. Για τον καθορισμό του έτους τοποθέτησης λαμβάνεται υπόψη το έτος στο οποίο οι εκπαιδευτικοί τοποθετήθηκαν στο κάθε σχολείο πριν τη συγχώνευση (115393/Δ2/28-9-2012, Διεύθυνση Προσωπικού Β/θμιας Εκπαίδευσης, Τμήμα Γ΄).
Α. ΠΩΣ ΟΡΙΖΕΤΑΙ Η ΥΠΕΡΑΡΙΘΜΙΑ
Τα γραφεία, μετά την ανακοίνωση των μεταθέσεων,
καταγράφουν τις ώρες ανά ειδικότητα που λείπουν ή πλεονάζουν σε κάθε σχολική
μονάδα για τον καθορισμό οργανικών
κενών-πλεονασμάτων.
Πρέπει να τονίσουμε
στο σημείο αυτό ότι τα ΠΥΣΔΕ υποχρεώνονται να υπολογίσουν τα κενά με την
πληρότητα του υποχρεωτικού ωραρίου των εκπαιδευτικών και όχι υπολογίζοντας την
υποχρεωτική ανάθεση υπερωριών.
Στις
ειδικότητες που πλεονάζουν 11 ώρες και πάνω (οι εγκύκλιοι συνήθως, και
του 2012, ανέφεραν ως μέτρο τις 11 ώρες, αλλά παραμένει η δυνατότητα διεύρυνσης
του μέτρου αυτού, όπως εμείς θεωρούμε, από τα ΠΥΣΔΕ, ιδιαίτερα στις μετά τις
καταργήσεις και συγχωνεύσεις συνθήκες) υφίσταται υπεραριθμία. Είναι προφανές
ότι στη διαδικασία αυτή υπολογίζονται
μόνο οι υπηρετούντες με οργανική θέση της συγκεκριμένης ειδικότητας στη σχολική
μονάδα.
Αν, π.χ., το σύνολο των
φιλολογικών ωρών πρώτης ανάθεσης ενός σχολείου είναι 80 διδακτικές ώρες και
υπάρχουν 5 φιλόλογοι με ωράριο 19 ώρες, τότε πλεονάζει ένας φιλόλογος κατά 15
ώρες (υπάρχουν μόνο 80 ώρες, ενώ χρειάζονται 95 για να καλύψουν ωράριο οι 5
φιλόλογοι: 5 x 19 = 95). Επομένως, υπάρχει μια
υπεραριθμία, καθώς υπάρχει πλεόνασμα 4 ωρών πάνω και από τις 11 ώρες στη
συγκεκριμένη ειδικότητα.
Διευκρινίζoυμε ότι από το σύνολο των διδακτικών ωρών δεν
αφαιρούνται οι ώρες που δεν διδάσκει, π.χ., ο διευθυντής του
σχολείου που έχει οργανική, ή του ΕΚΦΕ, του ΠΛΗΝΕΤ κ.λπ., ούτε λογίζονται ως
διδακτικές ώρες, για να προσμετρηθούν σε αυτές, οι ώρες μείωσης των υπευθύνων
εργαστηρίων ή τομεαρχών. Είναι προφανές ότι οι ώρες αυτές θα υπολογιστούν στα
λειτουργικά κενά, όπου και θα προηγηθούν, όπως αναφέρεται και παρακάτω, οι
συνάδελφοι που σήμερα χαρακτηρίζονται, πιθανώς, υπεράριθμοι.
Β. ΠΩΣ ΟΡΙΖΕΤΑΙ Ο ΥΠΕΡΑΡΙΘΜΟΣ
1)
Καλούνται όλοι
οι εκπαιδευτικοί του ίδιου κλάδου ή ειδικότητας, που ανήκουν οργανικά στη
συγκεκριμένη σχολική μονάδα, να δηλώσουν εντός τριών (3) εργάσιμων ημερών αν επιθυμούν ή όχι να κριθούν ως υπεράριθμοι. Η διαδικασία αυτή ολοκληρώνεται συνήθως
την πρώτη εβδομάδα του Ιουνίου. Δεν υπάρχει αναγκαστική άρση
υπεραριθμίας.
Το Π.Υ.Σ.Δ.Ε. χαρακτηρίζει ονομαστικά τους υπεράριθμους
κατά σχολική μονάδα έχοντας υπόψη τα παρακάτω:
1)
Αν υποβληθούν
περισσότερες από μία αιτήσεις, υπεράριθμος θεωρείται αυτός που έχει το
μεγαλύτερο αριθμό μονάδων μετάθεσης.
2)
Αν κανείς δεν
επιθυμεί να κριθεί ως υπεράριθμος, ως υπεράριθμος χαρακτηρίζεται εκείνος που
τοποθετήθηκε οργανικά τελευταίος στη σχολική μονάδα.
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Ι: Οι
εκπαιδευτικοί που μετατέθηκαν ή τοποθετήθηκαν στη σχολική μονάδα το ίδιο
σχολικό έτος θεωρείται ότι τοποθετήθηκαν ταυτόχρονα. Τότε, σε
περίπτωση ταυτόχρονης τοποθέτησης υπεράριθμος χαρακτηρίζεται ο εκπαιδευτικός
που έχει το μικρότερο αριθμό μονάδων μετάθεσης.
Προσοχή: Σε αυτή μόνο
τη συγκεκριμένη περίπτωση, της ταυτόχρονης τοποθέτησης, αν υπάρχει
εκπαιδευτικός που τοποθετήθηκε ως υπεράριθμος (με αίτηση άρσης
υπεραριθμίας) το ίδιο σχολικό έτος, αυτός σε καμία περίπτωση δε
χαρακτηρίζεται υπεράριθμος.
Π.χ., σε σχολική
μονάδα τοποθετούνται το ίδιο σχολικό έτος 3 φιλόλογοι, από τους οποίους
2 (δύο) με μετάθεση ή βελτίωση και 1 (ένας) με άρση υπεραριθμίας. Αν στη
σχολική μονάδα προκύψει μια υπεραριθμία στους μαθηματικούς και αυτοί οι 3 είναι
οι τελευταίοι τοποθετηθέντες, και δεν θέλει κανείς να κριθεί ως
υπεράριθμος, τότε σε καμία περίπτωση δε χαρακτηρίζεται υπεράριθμος αυτός που
τοποθετήθηκε με άρση υπεραριθμίας, αλλά αυτός, από τους υπόλοιπους δύο, που
έχει το μικρότερο αριθμό μονάδων μετάθεσης. Προηγείται, δηλαδή, αυτός που
πήρε οργανική θέση την ίδια σχολική χρονιά με άρση υπεραριθμίας.
Οι
εκπαιδευτικοί που χαρακτηρίζονται υπεράριθμοι σύμφωνα με τα παραπάνω καλούνται
από το ΠΥΣΔΕ να υποβάλουν, αν θέλουν, δήλωση
τοποθέτησης σε συγκεκριμένες σχολικές μονάδες στις οποίες υφίστανται τα
οργανικά κενά εντός 10 (δέκα) ημερών.
Γ. ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΕΝΑΣ ΥΠΕΡΑΡΙΘΜΟΣ
1) Να μην κάνει τίποτα,. Η οργανική του θέση δε χάνεται όσο
υφίσταται η συγκεκριμένη σχολική μονάδα και για όσο χρονικό διάστημα επιθυμεί ο
ίδιος. Δεν προβλέπεται βάσει του υφιστάμενου νομικού πλαισίου αναγκαστική άρση
υπεραριθμίας. Έτσι, ο υπεράριθμος το
Σεπτέμβριο:
α) θα παραμείνει στην ίδια σχολική μονάδα, αν προκύψουν νέα λειτουργικά κενά από αποσπάσεις,
παραιτήσεις, εκπαιδευτικές άδειες, γονικές μακροχρόνιες άδειες κ.λπ. Γι’ αυτά τα λειτουργικά κενά προηγούνται
για τοποθέτηση οι υπεράριθμοι. Θα προηγηθούν, επίσης, στις τοποθετήσεις στα
λειτουργικά κενά της περιοχής μετάθεσής τους, αν κάνουν δήλωση τοποθέτησης,
αλλά η διάθεσή τους θα γίνει σύμφωνα με τη σειρά προτίμησης και το σύνολο
μονάδων μετάθεσής τους (μεταξύ όλων των υπεραρίθμων της περιοχής μετάθεσής
τους).
β) διατίθεται ή αποσπάται χωρίς αίτησή του εξ ολοκλήρου
σε άλλη σχολική μονάδα της ίδιας περιοχής μετάθεσης καταρχάς, οπότε λαμβάνει
«τις μονάδες μετάθεσης για δυσμενές συνθήκες που αντιστοιχούν στη σχολική
μονάδα της διάθεσης εκτός αν οι μονάδες μετάθεσης για δυσμενείς συνθήκες
της οργανικής του θέσης είναι περισσότερες, οπότε και λαμβάνει αυτές». Αν δεν
υπάρχουν κενά στην ίδια περιοχή μετάθεσης (πράγμα
σπάνιο), τότε διατίθεται σε άλλη περιοχή μετάθεσης του ίδιου Π.Υ.Σ.Δ.Ε.
γ) διατίθεται για συμπλήρωση του υποχρεωτικού του ωραρίου
και λαμβάνει αναλογικά «με βάση την εβδομάδα των πέντε ημερών τις
μονάδες μετάθεσης για δυσμενείς συνθήκες που αντιστοιχούν στις σχολικές μονάδες
της διάθεσης, εκτός αν οι μονάδες μετάθεσης για δυσμενείς συνθήκες της
οργανικής του θέσης είναι περισσότερες, οπότε και λαμβάνει αυτές»
Τονίζουμε για άλλη μια φορά ότι δεν χάνεται η οργανική θέση αυτού που
χαρακτηρίζεται σήμερα οργανικά υπεράριθμος. Για παράδειγμα, πέρυσι
χαρακτηρίστηκαν σε σχολική μονάδα του νομού, σε δύο ειδικότητες, δύο συνάδελφοι
οργανικά υπεράριθμοι. Φέτος δεν υπάρχει υπεραριθμία σε καμιά ειδικότητα, γιατί
μετατέθηκαν συνάδελφοι των ειδικοτήτων αυτών, οπότε παραμένουν κανονικά στην
οργανική τους θέση όλοι, εκτός και αν οι ίδιοι έχουν ζητήσει βελτίωση και την
πάρουν.
Η μοναδική περίπτωση στην οποία χάνεται η οργανική θέση είναι αν καταργηθεί η σχολική μονάδα, και βέβαια πρέπει οι συνάδελφοι να κάνουν
οπωσδήποτε αίτηση άρσης υπεραριθμίας και αίτηση για οργανικό κενό, αλλιώς θα
βρεθούν στη διάθεση του ΠΥΣΔΕ.
Στο σημείο αυτό επισημαίνουμε
ότι, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 14, οι εκπαιδευτικοί της Α/θμιας Εκπαίδευσης μπορούν,
εφόσον το επιθυμούν, να μετατεθούν κατά προτεραιότητα, το ίδιο ή τα επόμενα σχολικά
έτη, στο σχολείο όπου κρίθηκαν ως υπεράριθμοι, αν σε αυτό δημιουργηθούν κενές
θέσεις. Η ρύθμιση αυτή δεν εφαρμόζεται για τους εκπαιδευτικούς της Β/θμιας Εκπαίδευσης
2)
Να κάνει δήλωση άρσης υπεραριθμίας, γιατί
θέλει να φύγει από τη συγκεκριμένη σχολική μονάδα και τον ενδιαφέρουν οι κενές
οργανικές θέσεις που υπάρχουν στην ίδια ομάδα σχολείων με το δικό του ή στην
όμορη ομάδα. Τότε: οι υπεράριθμοι τοποθετούνται κατά απόλυτη
προτεραιότητα (πριν από τις τοποθετήσεις των μετατιθεμένων-αιτούντων βελτίωση),
συγκρινόμενοι μόνο μεταξύ τους με βάση το σύνολο των μονάδων μετάθεσης και τις
δηλώσεις προτίμησής τους:
ü σε κενές οργανικές θέσεις σχολείων της ίδιας
ομάδας και
ü όπου αυτό δεν είναι δυνατό, τότε μόνο, σε
κενές θέσεις όμορης ομάδας σχολείων της ίδιας περιοχής μετάθεσης.
Προσοχή: Αν υπάρχει κενό
στην ίδια ομάδα σχολείων, δεν μπορεί να τοποθετηθεί σε σχολείο της
όμορης ομάδας.
Ιδιαίτερη διευκρίνιση: Στην παράγραφο 8 του άρθρου 14
αναφέρεται:
« Ο
χρόνος υπηρεσίας στην προηγούμενή τους θέση των εκπαιδευτικών της Α/θμιας και
Β/θμιας Εκπαίδευσης που μετατίθενται, διατίθενται ή αποσπώνται λόγω
υπεραριθμίας υπολογίζεται για τη συμπλήρωση της υπηρεσίας που απαιτείται από το
άρθρο 8 αυτού του Π.Δ. Οι διατάξεις που προβλέπουν συνυπολογισμό του χρόνου
απόσπασης στην οργανική θέση εφαρμόζονται ανάλογα και στην περίπτωση αυτή».
Συνεπώς, ο εκπαιδευτικός που έχει κριθεί
οργανικά υπεράριθμος από το αρμόδιο περιφερειακό συμβούλιο και τοποθετηθεί με
τις ανωτέρω διαδικασίες σε νέα οργανική θέση, αυτομάτως κάνει άρση υπεραριθμίας
και, ως εκ τούτου, δεν χρειάζεται να υπηρετήσει εκ νέου την οργανική του θέση (68024/Δ2/18-6-2012,
Δ/νση Προσωπικού, Τμήμα Γ΄).
3)
Όποιος
εκπαιδευτικός δεν επιθυμεί να
τοποθετηθεί σύμφωνα με την παραπάνω διαδικασία (ίδια ομάδα-όμορη), κάνει
δήλωση για τοποθέτηση-βελτίωση θέσης (αν δεν έκανε το Νοέμβριο) και
συνεξετάζεται ενιαία με όλους όσους ζητούν βελτίωση θέσης ή τοποθέτηση λόγω
μετάθεσης στη βάση των αριθμών μονάδων μετάθεσης (εδώ δε χρειάζεται να έχει
υπηρετήσει την οργανική του θέση).
ΠΡΟΣΟΧΗ: Αν κάποιος υπεράριθμος
τοποθετήθηκε με τη διαδικασία άρσης της υπεραριθμίας μετά από αίτησή του σε
οργανικό κενό σχολικής μονάδας, μπορεί, αν θέλει, εκ νέου αμέσως μετά, εφόσον έκανε αίτηση το Νοέμβριο για βελτίωση θέσης, να διεκδικήσει νέα
τοποθέτηση-βελτίωση θέσης συνεξεταζόμενος ενιαία με όλους όσους ζητούν
βελτίωση θέσης ή τοποθέτησης λόγω μετάθεσης.
Πώς γίνονται
οι τοποθετήσεις των εκπαιδευτικών του κλάδου ΠΕ4
1) Η
κρίση και η άρση της υπεραριθμίας των εν λόγω εκπαιδευτικών μέχρι τώρα γίνεται
ενιαία στον κλάδο, αλλά, σύμφωνα
με έγκυρη ενημέρωση, από τη φετινή χρονιά, με εγκύκλιο που θα σταλεί στις
Διευθύνσεις, θα γίνεται κατά κλάδο και ειδικότητα, όπως δηλαδή οι τοποθετήσεις
και βελτιώσεις.
2) Οι
τοποθετήσεις των υπεραρίθμων, όπως και οι βελτιώσεις, οι τοποθετήσεις των
νεομετατιθεμένων και όσων εκπαιδευτικών βρίσκονται στη διάθεση του ΠΥΣΔΕ στον
κλάδο ΠΕ04 θα γίνουν κατά κλάδο και ειδικότητα,
σύμφωνα με την αρ. 3508/Δ2/14-01-2010 εγκύκλιο για υπολογισμό κενών και
πλεονασμάτων. Τυχόν κενά μετά την
προηγούμενη διαδικασία θα καλυφθούν κατά προτεραιότητα από την ειδικότητα με
τις περισσότερες ώρες, λαμβάνοντας υπόψη και τα μαθήματα δεύτερης ανάθεσης.
Τέλος, τα λειτουργικά κενά που θα προκύψουν με την έναρξη του νέου σχολικού
έτους θα δίνονται σε εκπαιδευτικό του ιδίου κλάδου και ειδικότητας με τον
εκπαιδευτικό που αντικαθίσταται.
Σε κάθε περίπτωση, η περιγραφή των κενών θα γίνεται
αναλυτικά ανά ώρες ειδικότητας.
ΧΡΗΣΙΜΗ
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ
Οι
συνάδελφοι πρέπει να γνωρίζουν οπωσδήποτε τις ομάδες των σχολείων και
τις αντίστοιχες όμορες ομάδες σχολείων της ίδιας περιοχής μετάθεσης, όπως
βέβαια και την περιοχή μετάθεσής τους (π.χ.
στη Σαντορίνη μια ομάδα σχολείων είναι τα σχολεία των Φηρών, όμορες ομάδες είναι
της Μεσσαριάς και του Εμπορείου, ενώ η περιοχή μετάθεσης είναι όλη η Β΄
Κυκλάδων).
Συνάδελφοι/συναδέλφισσες,
Πιστεύουμε
ότι με τα παραπάνω διευκρινιστικά στοιχεία μπορούν να απαντηθούν τυχόν απορίες που
έχετε στο ζήτημα των οργανικά υπεραρίθμων. Σε κάθε περίπτωση, είμαστε πάντα στη
διάθεσή σας για όποια περαιτέρω διευκρίνιση.
Όσον
αφορά στις διαδικασίες που θα ακολουθήσουν (τοποθετήσεις, βελτιώσεις,
αποσπάσεις κ.λπ.), και ανάλογα με την εξέλιξη των υπηρεσιακών μεταβολών, θα
υπάρξει νέα ενημέρωση.
Με
εκτίμηση και συναδελφικούς χαιρετισμούς,
Γρηγόρης Καλομοίρης,
αιρετό τακτικό μέλος του ΚΥΣΔΕ
(τηλ.: 694 46 04 063, 210 32 37 252,
ηλ. δ/νση: grikalom@gmail.com)
Χρήστος Φιρτινίδης,
αιρετό αναπληρ. μέλος του ΚΥΣΔΕ
(τηλ.: 697 44 88 454,