Το νέο σχέδιο της κυβέρνησης για το Λύκειο και την πρόσβαση στην Ανώτατη Εκπαίδευση, που παρουσίασε προχτές ο υπουργός Παιδείας Κ. Γαβρόγλου
και επιδιώκει να το ψηφίσει μέχρι το Δεκέμβρη, δεν ξεφεύγει από όσα
σχέδια μας είχε παρουσιάσει μέχρι τώρα, με βάση τις προτάσεις του
Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) και τα πορίσματα του λεγόμενου
«εθνικού διαλόγου».
Ακολουθεί δηλαδή την αντίληψη που
λέει: Η Γ' Λυκείου σήμερα είναι απαξιωμένη γιατί οι μαθητές
ενδιαφέρονται κυρίως για τις εξετάσεις, για τα μαθήματα στα οποία θα
εξεταστούν στις πανελλαδικές. Τι κάνουμε λοιπόν; Νομιμοποιούμε αυτήν την
παθογένεια και μετατρέπουμε τη Γ' Λυκείου σε μια «προπαρασκευαστική
τάξη για εισαγωγή στα ΑΕΙ».
Κοινώς, προσπαθούμε να την κάνουμε να
μοιάζει με φροντιστήριο, αφού αφαιρούμε όλα τα μαθήματα Γενικής Παιδείας
πλην της Γυμναστικής (πάλι καλά!) και των Θρησκευτικών (για να μην
έχουμε πρόβλημα και με την Εκκλησία και τους αναχρονισμούς που
διατηρούμε στο Σύνταγμα, όπου δεν διαχωρίζουμε κράτος και εκκλησία). Με
άλλα λόγια, δεν θα κάνουν όλοι Ιστορία, Μαθηματικά, Φυσική, Ξένες
Γλώσσες, Βιολογία, Κοινωνιολογία κ.τ.λ., γιατί αυτά θα σταματούν στη Β'
Λυκείου, η οποία και αυτή στο μέλλον θα υποστεί αλλαγές, σύμφωνα με το
υπουργείο, προκειμένου να προσαρμοστεί καλύτερα στο νέο σύστημα, δηλαδή
προς την κατεύθυνση της φροντιστηριοποίησης.
Ενα πιο σκληρό και ανταγωνιστικό Λύκειο που δεν περιορίζει την παραπαιδεία
Σίγουρα
κανείς δεν μπορεί να διαφωνήσει σήμερα στο ότι οι πανελλαδικές
εξετάσεις αποτελούν μια εξαιρετικά ψυχοφθόρα διαδικασία, που ξεζουμίζει
τους μαθητές, τους απομακρύνει από μια σειρά δημιουργικές ενασχολήσεις
και ενδιαφέροντα που μπορούν να αναπτύξουν κ.λπ. Μήπως, λοιπόν, με το
νέο σύστημα που φέρνει η κυβέρνηση θα αλλάξει αυτή η κατάσταση; Κάθε
άλλο, λέμε εμείς. Αφού πια και το ίδιο το σχολείο δεν θα έχει να πει
τίποτε άλλο στους μαθητές, πέρα από τις εξετάσεις και την προετοιμασία
γι' αυτές. Το άγχος και το βάρος για κάθε μαθητή θα είναι μεγαλύτερο,
αφού δεν θα ασχολείται με τίποτε άλλο παρά με τα τέσσερα μαθήματα των
πανελλαδικών. Και η απογοήτευση μιας αποτυχίας θα είναι πολύ μεγαλύτερη
γιατί... «τέσσερα μαθήματα είχες όλα κι όλα όλη τη χρονιά, δεν μπορούσες
να γράψεις καλύτερα;»...
Αλλά μήπως το νέο σύστημα θα βοηθήσει
στη μείωση της παραπαιδείας (για την οποία ο υπουργός Κ. Γαβρόγλου
κατηγόρησε μάλιστα τη λαθεμένη αντίληψη της κοινωνίας, βλέπε των γονιών,
όπως είχε κάνει ο προκάτοχός του της ΝΔ, Κ. Αρβανιτόπουλος); Ούτε αυτό
πρόκειται να συμβεί. Διότι το νέο σύστημα, έτσι όπως προσανατολίζεται
αποκλειστικά στις εξετάσεις, γίνεται και πιο ανταγωνιστικό. Και ο
μεγαλύτερος ανταγωνισμός θρέφει την παραπαιδεία. Αρκεί να σκεφτούμε ότι
πλέον για την πρόσβαση στην Ανώτατη Εκπαίδευση δεν θα μετρούν μόνο οι
βαθμοί των πανελλαδικών, αλλά και το απολυτήριο. Δηλαδή θα μετρούν οι
βαθμοί των τετραμήνων, που συνδιαμορφώνονται από τα προφορικά και από τα
διαγωνίσματα μέσα στη χρονιά, έτσι κάθε ανάσα τους στην τάξη θα μετράει
για την πρόσβαση στα ΑΕΙ! Επίσης θα μετρούν και οι βαθμοί των
«ενδοσχολικών εξετάσεων», οι οποίες όμως παύουν να είναι ενδοσχολικές
και παίρνουν περιφερειακό χαρακτήρα, με την επιλογή των θεμάτων και τη
διόρθωση των γραπτών να μη γίνεται από τον εκπαιδευτικό της τάξης, αλλά
από εκπαιδευτικούς άλλων σχολείων με καλυμμένο το όνομα του μαθητή στο
γραπτό. Με άλλα λόγια, οι μαθητές στο τέλος της Γ' Λυκείου θα δίνουν δυο
φορές εξετάσεις πανελλαδικού τύπου στα τέσσερα μαθήματα της ομάδας
προσανατολισμού τους. Ολες αυτές οι διαδικασίες είναι φανερό ότι κάνουν
το Λύκειο πολύ πιο σκληρό και ανταγωνιστικό, άρα δεν εξαλείφουν τις
ανάγκες για φροντιστήρια και ιδιαίτερα. Ασε που το χαρακτηριστικό των
φροντιστηρίων είναι ότι διαμορφώνουν τμήματα των 10-12 μαθητών, ενώ ο
κατά τ' άλλα λαλίστατος υπουργός Παιδείας δεν έκανε καμιά νύξη για
μείωση των μαθητών ανά τμήμα στο Λύκειο...
Κοροϊδία θα είναι τελικά η λεγόμενη «ελεύθερη πρόσβαση»
Η
κυβέρνηση, γνωρίζοντας ότι φέρνει ένα πιο σκληρό και ανταγωνιστικό
Λύκειο, ένα Λύκειο σε τελική ανάλυση πιο ταξικό, που θα βαραίνει τα πιο
αδύναμα κοινωνικά και οικονομικά στρώματα της κοινωνίας μας, προσπαθεί
να «χρυσώσει το χάπι» με τα λεγόμενα «Τμήματα Ελεύθερης Πρόσβασης»
(ΤΕΠ). Η λεγόμενη «ελεύθερη πρόσβαση», όμως, είναι από την αρχή μέχρι το
τέλος της μια κοροϊδία. Παραπέμπει τάχα στην εισαγωγή σε Τμήματα των
ΑΕΙ χωρίς εξετάσεις, μόνο με τον βαθμό του απολυτηρίου, κάτι όμως που
όπως είδαμε δεν ισχύει, αφού για να πάρουν το απολυτήριο οι μαθητές, θα
δίνουν πανελλαδικού τύπου εξετάσεις. Εξάλλου, πουθενά στον κόσμο δεν
υπάρχει σύστημα ελεύθερης πρόσβασης στην Ανώτατη Εκπαίδευση, καθώς με
όποιον τρόπο και να γίνεται η εισαγωγή, είτε πριν είτε μετά, μέσα στα
ΑΕΙ, υπάρχουν διαδικασίες επιλογής και «ξεσκαρταρίσματος»...
Στην
προκειμένη περίπτωση, η κοροϊδία της κυβέρνησης πάει ένα βήμα παραπέρα:
Τα λεγόμενα ΤΕΠ είναι Τμήματα των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ που έχουν
πολύ χαμηλή ζήτηση και που ακόμα και σήμερα μπορεί να εισαχθεί κανείς σε
αυτά με πολύ χαμηλές βαθμολογίες (με μέσο όρο κάτω από 5 στα 20).
Πρόκειται για Τμήματα που βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές και το
κόστος σπουδών σε αυτά γίνεται πολύ υψηλό, είτε είναι Τμήματα απαξιωμένα
από πλευράς προσωπικού, υποδομών ή και από πλευράς επαγγελματικής
προοπτικής. Είναι προφανές, δηλαδή, ότι τα ΤΕΠ δεν αποτελούν το
«κελεπούρι» που τάχα θέλει να παρουσιάσει η κυβέρνηση.
Πρακτικά η
κυβέρνηση επιδιώκει με τα ΤΕΠ να «αποσυμφορήσει» κάπως τις πανελλαδικές
εξετάσεις και να μειώσει τον μαθητικό πληθυσμό που φτάνει μέχρι αυτές.
Κάτι που συνδέεται εξάλλου με τη γενικότερη στρατηγική κυβέρνησης και
ΕΕ, να στρέφεται μεγαλύτερο μέρος του μαθητικού πληθυσμού προς τα ΕΠΑΛ
σε σχέση με τα Γενικά Λύκεια. Γι' αυτό και η απόκτηση του απολυτηρίου
στο ΓΕΛ γίνεται πλέον πολύ πιο δύσκολη, αφού προϋποθέτει πανελλαδικού
τύπου εξετάσεις.
Δεν είναι τυχαίο, ακόμα, ότι μιλώντας για τα ΤΕΠ ο
υπουργός Παιδείας αναφέρθηκε και στα διετή προγράμματα σπουδών που θα
λειτουργήσουν στα συγχωνευμένα ΑΕΙ, τα οποία θα τα σχεδιάζουν απευθείας
οι παράγοντες της αγοράς και θα έχουν προνομιακή πρόσβαση σε αυτά οι
απόφοιτοι των ΕΠΑΛ. Με άλλα λόγια, συνέδεσε τα ΤΕΠ με τα χαμηλότερης
ποιότητας προγράμματα που θα λειτουργούν στα ΑΕΙ, καθώς όλα αυτά θα
απευθύνονται στους πιο αδύναμους μαθητές που δύσκολα θα μπορούν να
αντεπεξέλθουν στον βραχνά των διπλών εξετάσεων πανελλαδικού τύπου.
«Τζογάρισμα» επιλογών και Τμημάτων
Ομως
αυτή η «αποσυμφόρηση» των πανελλαδικών που επιδιώκει η κυβέρνηση, είναι
αμφίβολο αν θα της βγει με βάση τη διαδικασία που έχει σχεδιάσει.
Σύμφωνα με αυτή, ο αριθμός των εισακτέων σε κάθε Τμήμα θα ανακοινώνεται
το Μάρτη, ενώ τον Ιούλη οι μαθητές της Β' Λυκείου (αρχής γενομένης από
το 2019) θα συμπληρώνουν ένα μηχανογραφικό δελτίο με 10 μόνο επιλογές
Τμημάτων. Με βάση αυτά τα μηχανογραφικά, τα Τμήματα που επιλέγονται από
αριθμό υποψηφίων μικρότερο του αριθμού των εισακτέων γίνονται ΤΕΠ. Ετσι,
κάθε χρόνο τα ΤΕΠ δεν θα είναι τα ίδια Τμήματα, αλλά θα αλλάζουν
ανάλογα με τις επιλογές των μηχανογραφικών της Β' Λυκείου. Θα γίνεται,
με άλλα λόγια, κάθε χρόνο ένα ιδιότυπο «τζογάρισμα», με τους μαθητές να
συμπληρώνουν τις δέκα επιλογές τους σαν να διαλέγουν νούμερα του τζόκερ
(μπας και πετύχουν κανένα ΤΕΠ στο οποίο να μπορούν να φοιτήσουν χωρίς να
ξενιτευτούν «στου διαόλου τη μάνα») και τα Τμήματα χαμηλής ζήτησης, και
όχι μόνο, να μπαινοβγαίνουν στη λίστα των ΤΕΠ όπως οι μετοχές που
ανεβοκατεβαίνουν στο χρηματιστήριο...
Οι μαθητές που έχουν πετύχει
κάποιο/α ΤΕΠ μέσα στα δέκα Τμήματα που επέλεξαν στο μηχανογραφικό της
Β' Λυκείου, καλούνται στα μέσα της Γ' Λυκείου (το Φλεβάρη συγκεκριμένα)
να επιλέξουν αν θέλουν να εισαχθούν σε ένα από αυτά τα ΤΕΠ. Αυτή τους η
επιλογή «κλειδώνει» το Φλεβάρη και δεν μπορούν να την αλλάξουν μετά, ενώ
είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι όσοι επιλέξουν να εισαχθούν σε ΤΕΠ δεν
έχουν δικαίωμα μετεγγραφής και πρέπει να φοιτήσουν υποχρεωτικά στην πόλη
που εδρεύει το ΤΕΠ που επέλεξαν.
Βέβαια, για να «χρυσώσει το
χάπι» στα ΑΕΙ που ανησυχούν ότι η ταμπέλα των ΤΕΠ θα τους μειώνει το
κύρος, ο υπουργός Παιδείας υποσχέθηκε ότι μέχρι την πλήρη λειτουργία του
συστήματος, όλα τα Τμήματα των ΑΕΙ θα είναι επαρκώς στελεχωμένα με
προσωπικό και δεν θα υπάρχουν προβλήματα υποδομών. Ομως από τις
υποσχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ και την αναξιοπιστία τους ο λαός μας έχει χορτάσει
τα τελευταία χρόνια... Ασε που μίλησε για το προσωπικό, αλλά δεν είπε
κουβέντα για τη φοιτητική μέριμνα, πράγμα που σημαίνει ότι τα
απομακρυσμένα Τμήματα θα συνεχίσουν να έχουν τεράστιο κόστος σπουδών για
τους φοιτητές.
Και το «κερασάκι στην τούρτα» είναι ότι, σύμφωνα
με τον υπουργό Παιδείας, το όλο σύστημα θα δοκιμαστεί στην πράξη, θα
αξιολογηθεί και... «τα επόμενα δυο χρόνια θα αλλάξουν πολλά πράγματα»...
Λίγο - πολύ, οι μαθητές που θα πάνε φέτος Β' Λυκείου και θα το
εγκαινιάσουν, θα είναι κάτι σαν «πειραματόζωα» που δεν θα γνωρίζουν καλά
- καλά με τι όρους θα φτάσουν στο απολυτήριο, στην πρόσβαση και τι τους
περιμένει μετά. Είναι χαρακτηριστικό ότι όταν ρωτήθηκε ο υπουργός τι
δυνατότητες θα έχουν μετά αυτοί που αποτυγχάνουν να περάσουν με το
απολυτήριο και τις πανελλαδικές, είπε: «Με ρωτάτε τώρα τι θα γίνει το 2021-22;»...
Γ. Σ.
Από "Ρ" 5/9/2018
