Προς ένα σχολείο φτωχότερο και πιο ανταγωνιστικό
Ενα «σχολείο που θα μορφώνει και δεν θα εξοντώνει» ζητούν οι μαθητές, που προετοιμάζουν κινητοποιήσεις στις 29 Οκτώβρη ενάντια στην κατάσταση που ζουν στα σχολεία, στα μέτρα που έρχονται. Η Συντονιστική Επιτροπή Μαθητών Αθήνας,
που δίνει αγωνιστικό ραντεβού στους μαθητές της Αττικής για εκείνη τη
μέρα στις 12 το μεσημέρι στα Προπύλαια, αναφέρεται στο σχέδιο της
κυβέρνησης για το Λύκειο, τονίζοντας ανάμεσα σε άλλα πως «θα μας
βάζουν να δίνουμε περισσότερες εξετάσεις, θα μας φορτώνουν με
περισσότερο άγχος, τρέξιμο και παπαγαλία, θα μας στερούν πολύτιμες
γνώσεις για τη ζωή μας, θα μας βάζουν το μαχαίρι στο λαιμό για να
πάρουμε σοβαρές αποφάσεις για τη ζωή μας από πιο νωρίς και με λιγότερες
επιλογές. Και όλα αυτά σε ένα σχολείο που θα μας κοιτάει περισσότερο
στην τσέπη».
Οι αλλαγές που έχει φέρει ή ετοιμάζει η
κυβέρνηση δείχνουν πραγματικά προς ένα Λύκειο ακόμα πιο μακριά από το
ζητούμενο της παροχής ολόπλευρης γνώσης, ξεκινώντας από τα μέτρα που
έχουν ήδη παρθεί, όπως π.χ. η μείωση των εξεταζόμενων μαθημάτων στην Α'
και Β' Λυκείου (πέρυσι είχαν μειωθεί στην Γ' τάξη) παράλληλα με τη
συνεξέταση της Γλώσσας και της Λογοτεχνίας μέσα σε ένα τρίωρο, κάτι που
εφαρμόστηκε ήδη στα Γυμνάσια, δημιουργώντας επιπρόσθετη πίεση στους
μαθητές αλλά και συντελώντας στην υποβάθμιση τελικά των μαθημάτων.
Τα
παραπάνω δεν είναι άσχετα με τα όσα προβλέπει και το σχέδιο της
κυβέρνησης για το νέο Λύκειο και για το σύστημα πρόσβασης στην Ανώτατη
Εκπαίδευση. Τη στιγμή που σήμερα, περισσότερο από ποτέ με βάση την
πρόοδο της επιστήμης και την προσθήκη νέας γνώσης, η γενική μόρφωση
είναι αναγκαία για όλους ανεξάρτητα από την επιλογή επαγγέλματος, το
υπουργείο ξεκόβει πως «οι εγκύκλιες σπουδές ολοκληρώνονται στη Β'
Λυκείου», με την Γ' τάξη να παίζει «το ρόλο προπαρασκευαστικής τάξης για
εισαγωγή στα ΑΕΙ», πετώντας έξω μια σειρά γνωστικά αντικείμενα που δεν
«εξαργυρώνονται» στις εξετάσεις. Ο χαρακτήρας αυτός επιβεβαιώνεται και
από το περιεχόμενο που θα έχει η νέα Γ' Λυκείου, όπου το μεγαλύτερο
μέρος του προγράμματος αποτελούν τα μαθήματα των Ομάδων Προσανατολισμού.
Τελειώνοντας αυτήν την τάξη - φροντιστήριο, από την οποία ουσιαστικά
έχει εξοβελιστεί ό,τι υπήρχε από γενική γνώση, με το επιχείρημα ότι οι
μαθητές ασχολούνται μόνο με τα πανελλαδικά εξεταζόμενα μαθήματα, οι
τελειόφοιτοι ξεκινούν έναν διπλό εξεταστικό μαραθώνιο στα έξι μαθήματα
της Κατεύθυνσης. Με το σχέδιο του υπουργείου δεν τελειώνει απλά νωρίτερα
η γενική μόρφωση, αλλά νωρίτερα καλούνται και να κάνουν σοβαρές
επιλογές οι μαθητές. Η πρώτη θα γίνεται αμέσως με την ολοκλήρωση της Β'
Λυκείου, τον Ιούλη, με τη συμπλήρωση ενός πρώτου μηχανογραφικού, μήπως
και πετύχουν κάποια «Τμήματα ελεύθερης πρόσβασης» (ΤΕΠ), κάτι αντίστοιχο
στα σημερινά Τμήματα χαμηλής ζήτησης, και περάσουν δίνοντας μία αντί
για δύο φορές εξετάσεις.
Το υπουργείο Παιδείας εμφανίζει το σχέδιό
του λίγο - πολύ ως απάντηση στην παραπαιδεία, τη στιγμή που γίνεται
λόγος για ένα Λύκειο προσανατολισμένο ακόμα περισσότερο στις εξετάσεις,
δηλαδή πιο ανταγωνιστικό, κάτι που τελικά θρέφει την παραπαιδεία. Είναι
άλλωστε χαρακτηριστική η τοποθέτηση για το νέο σύστημα από τον πρώην
πρόεδρο της ένωσης των φροντιστηρίων και νυν αντιπρόεδρο σε μία από τις
μεγαλύτερες αλυσίδες φροντιστηρίων, ο οποίος κάθε άλλο παρά ανησυχία
έδειχνε, εκφράζοντας τη βεβαιότητα ότι τα φροντιστήρια θα επιβεβαιώσουν
τη «διαχρονικότητά τους» και θα ωφεληθούν οι εγγραφές σε αυτά.
Ο
συνολικός προσανατολισμός του σχολείου στην εισαγωγή στην Ανώτατη
Εκπαίδευση, οι διπλές εξετάσεις, οι πρόωρες επιλογές ζωής που καλούνται
να κάνουν, συγκροτούν ένα σκηνικό ακόμα πιο εξοντωτικό για τους μαθητές
αλλά και για τις λαϊκές οικογένειες. Οι οποίες ήδη βάζουν βαθιά το χέρι
στην τσέπη και οι μαθητές τρέχουν μεταξύ σχολείου και φροντιστηρίου αλλά
και άλλων δραστηριοτήτων, που θα έπρεπε να είναι μέρος του σχολικού
προγράμματος. Σύμφωνα μάλιστα με πρόσφατη έρευνα του ΚΕΦΙΜ, η μέση
ετήσια ιδιωτική δαπάνη ανά μαθητή Γυμνασίου ή Λυκείου (εξαιρουμένων των
διδάκτρων για ιδιωτικά σχολεία) το 2016 ήταν 1.548 ευρώ, που
επιμερίζονται σε φροντιστήρια και ιδιαίτερα μαθήματα (65%), ξένες
γλώσσες (34%) και άλλες δαπάνες (1%).
