Για τα ΕΠΑΛ και όχι μόνο...



γράφει ο
Κωνσταντίνος Κατσαρός
Γ.Γραμματέας Α’ ΕΛΜΕ Αιτωλοακαρνανίας
Μεσολόγγι, 24/9/2016
Συνάδελφοι,

Η αφορμή για να γραφεί αυτό το ενημερωτικό για τις τρέχουσες εξελίξεις στον χώρο μας ήταν διπλή.
Αφενός η συζήτηση που είχαμε με συναδέλφους την περασμένη Πέμπτη κατά την επίσκεψη του Προεδρείου της Α’ ΕΛΜΕ σε σχολεία του Μεσολογγίου.
Αφετέρου η συζήτηση που είχαμε ως προεδρείο με τον Περιφερειακό Διευθυντή στην Πάτρα σήμερα Τετάρτη 5/10 στο πλαίσιο παράστασης διαμαρτυρίας.
Οι παρεμβάσεις στα ΕΠΑΛ είναι τέτοιες που οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια στην διάλυση της Τεχνικής Εκπαίδευσης. Προσωπικά πιστεύω ότι οδηγούμαστε με γοργό ρυθμό στο κλείσιμο των περιφερειακών ΕΠΑΛ του νομού μας, ίσως και ορισμένων κεντρικών, αλλά και τη συρρίκνωση όσων θα παραμείνουν «ενεργά». Γιατί όμως δημιουργείται αυτό το μεγάλο θέμα σήμερα;
Τα ΕΠΑΛ κατατάσσονται ανάλογα με τα μόρια μετάθεσης των περιοχών που βρίσκονται σε κατηγορίες. Ανάλογα με την κατηγορία, υπάρχει διαφορετικό όριο στον αριθμό των φοιτούντων μαθητών ώστε να δημιουργηθεί ένα τμήμα.

Έτσι στους τομείς (που υπάρχουν στη Β’ λυκείου), το όριο αυτό είναι 12 μαθητές (για τα ΕΠΑΛ Μεσολογγίου και Ναυπάκτου) και 10 για το ΕΠΑΛ Κατοχής, ενώ στις ειδικότητες (που «σπάνε» οι τομείς στην Γ’ λυκείου) είναι αντίστοιχα 10 και 8.
Σύμφωνα με αυτά τα όρια, τόσο στα θεωρούμενα μικρά αλλά και στα θεωρούμενα μεγάλα και κεντρικά ΕΠΑΛ, δεν θα είναι εύκολο να συγκεντρωθεί ο απαραίτητος αριθμός μαθητών και η δημιουργία τμημάτων θα επαφίεται στην …γενναιοδωρία του Υπουργού
Θα δούμε μαθητές να δηλώνουν άλλη ειδικότητα ή τομέα και να οδεύουν σε διαφορετικό, αφού η επιλογή τους θα αποτελεί «μειοψηφία» και δεν θα συγκεντρώνει τον απαραίτητο …χρυσό αριθμό καθιστώντας την αλλαγή των επιλογών μονόδρομο...
Σταδιακά, η λογική αυτή θα οδηγεί στη μείωση του αριθμού των μαθητών που θα επιλέγουν την τεχνική εκπαίδευση, κι έτσι, παρ’ όλες τις ανακοινώσεις και τις εγγυήσεις για ενίσχυση της τεχνικής εκπαίδευσης, βρισκόμαστε ένα βήμα πριν την οριστική διάλυσή της
Την ίδια ώρα, σε όλο τον πολιτισμένο κόσμο η τεχνική εκπαίδευση ανθεί…
Για τη χρονιά που διανύουμε, ως μεταβατική χρονιά, εγκρίθηκαν (ίσως για τελευταία φορά) όλα τα (ολιγομελή) τμήματα της Γ’ λυκείου, αφού έπρεπε όλοι οι μαθητές να αποφοιτήσουν από τις ειδικότητες που είχαν επιλέξει ανεξάρτητα από τον αριθμό μαθητών ανά τμήμα.
Η κατανομή των μαθητών σε αυτά είναι ενδεικτική για το μέλλον, αφού στη συντριπτική τους πλειοψηφία απαρτίζονται με αριθμό μαθητών πολύ κοντά ή και κάτω από τους 10. Αυτό σημαίνει ότι του χρόνου έτσι κι αλλιώς το πρόβλημα θα είναι μεγάλο, αν συνεχιστεί η ίδια λογική στις επιλογές των μαθητών, αφού πλέον τα τμήματα αυτά δεν θα εγκρίνονται…
Αναφέρω ενδεικτικά παραδείγματα για να κατανοήσουμε το νέο αυτό φαινόμενο:
Στο ΕΠΑΛ Ναυπάκτου, φέτος λειτουργούν 10 ειδικότητες στην Γ λυκείου. Αν είχαμε …2017, αυτή τη στιγμή θα λειτουργούσαν μόνο οι 4, αφού στις άλλες 6 ειδικότητες ο αριθμός των μαθητών είναι κάτω των 10…
Στη Β’ Τάξη στο ΕΠΑΛ Μεσολογγίου, λειτουργούν μόνο 3 τομείς. Ο ένας είναι ηλεκτρολόγων – ηλεκτρονικών και έχει 18 μαθητές. Του χρόνου αυτοί οι 18 θα πρέπει να επιλέξουν την ίδια ειδικότητα, αφού δεν είναι δυνατή η λειτουργία 2 τμημάτων (λόγω ορίου) και συνεπώς ή θα γίνουν όλοι ηλεκτρολόγοι ή ηλεκτρονικοί… Είναι ενδεικτικό πάντως ότι στην καλύτερη περίπτωση, ενώ φέτος λειτουργούν 7 ειδικότητες, του χρόνου στην καλύτερη των περιπτώσεων θα λειτουργήσουν 5. Και φυσικά οι εκπαιδευτικοί των αντίστοιχων ειδικοτήτων δεν θα καλύπτουν το ωράριό τους
Και προσοχή: δεν μιλάμε για συρρίκνωση λόγω έλλειψης μαθητών ή μικρού αριθμού δηλώσεων, αλλά αποκλειστικά λόγω αύξησης των ορίων και τελικά κατάργησης τμημάτων με υπουργικές αποφάσεις…
Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμη και στο ΕΠΑΛ Ναυπάκτου που οι μαθητές της Γ’ τάξης θα είναι του χρόνου περισσότεροι (φέτος φοιτούν 88 μαθητές και του χρόνου θα είναι πάνω από 120), αναμένεται μείωση των ειδικοτήτων (ήδη ο τομέας δομικών έχει κοπεί από τη Β’ λυκείου).
Αυτά λοιπόν τα προβλήματα, προσπαθήσαμε να θίξουμε στην καθιερωμένη επίσκεψη στα σχολεία την περασμένη Πέμπτη, αλλά δυστυχώς αντιμετωπίσαμε από (ευτυχώς) ελάχιστους εκπαιδευτικούς τη λογική: «ε, αφού δεν δηλώνουν μαθητές τις ειδικότητες, λογικό δεν είναι να κλείσουν?»… Δυστυχώς αυτοί οι συνάδελφοι, προτάσσουν πλέον την κομματική πειθαρχία έναντι ακόμη και των όποιων προσωπικών αγώνων έκαναν στο παρελθόν, αυτο-αναιρούμενοι, βλέποντάς τα όλα πλέον ωραία και στη σωστή κατεύθυνση… Κρίμα…
Πρέπει λοιπόν, πρώτα από όλα να πειστούμε μεταξύ μας ότι όλες οι αλλαγές που ανέφερα δεν γίνονται για …το καλό των μαθητών… Σίγουρα φυσικά δεν γίνονται για το καλό των εκπαιδευτικών
Και δυστυχώς, θα διαπιστώσουμε το ΤΕΡΑΣΤΙΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ του χρόνου που με κλειστούς τομείς και ανενεργές ειδικότητες κάποιοι συνάδελφοί μας απλά θα …περισσεύουν. Τόσο απλά… τόσο τραγικά…
Και εύχομαι να μην το ζήσουμε αυτό, αλλά έχω την αίσθηση ότι είναι αρκετά κοντά η ώρα που θα εργαζόμαστε εκτός σχολείου, συμπληρώνοντας ωράριο σε άλλες υπηρεσίες ως «κρατικοί υπάλληλοι»…
Μακάρι να διαψευστώ…
Ποιος το περίμενε ότι θα ζούσαμε τέτοιες στιγμές με αριστερή κυβέρνηση…
Κατά τη σημερινή μας επίσκεψη – παράσταση διαμαρτυρίας – συζήτηση με τον περιφερειακό διευθυντή, δυστυχώς φύγαμε με περισσότερους προβληματισμούς από όσους πήγαμε…
Τόσο ο Πρόεδρος σ. Κούστας όσο και ο αντιπρόεδρος της ΕΛΜΕ σ. Μαργαρίτης, ανέφεραν ότι η πολιτική που ακολουθείται είναι στην κατεύθυνση των μνημονιακών δεσμεύσεων και προφανώς στις συστάσεις του ΟΟΣΑ. Δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από την εκπαιδευτική κοινότητα.
Παίρνοντας μες τη σειρά μου το λόγο, τόνισα ότι λίγο πριν από το τέλος της περασμένης χρονιάς, έχει αρχίσει να αποδομείται ό,τι απέμεινε στην εκπαίδευση από προηγούμενες παρεμβάσεις και με το πρόσχημα της δήθεν καλύτερης παιδαγωγικά αντιμετώπισης επιβάλλονται χωρίς κανένα διάλογο τεράστιες αλλαγές στην εκπαίδευση.
Έθεσα κάποια ερωτήματα και περίμενα σαφείς απαντήσεις που δεν πήρα.

  • Ποια παιδαγωγική ανάγκη επέβαλε την αύξηση των ορίων στη δημιουργία τμημάτων τομέων και ειδικοτήτων;
  • Ποιος ορίζει ότι είναι παιδαγωγικά ορθό να αναγκάζεται ένας μαθητής να «μεταναστεύσει» σε μακρινά ΕΠΑΛ προκειμένου να ακολουθήσει την επιθυμητή ειδικότητα ή στη χειρότερη να αλλάξει επιλογή;
  • Για ποιο λόγο καταργήθηκε ο τομέας γεωπονίας στο ΕΠΑΛ Κατοχής, αν και η περιοχή είναι αμιγώς αγροτική και υπήρχε ενδιαφέρον;
  • Μήπως τελικά οδηγούμαστε σε 1-2 μεγάλα ΕΠΑΛ ανά νομό (ο δικός μας είναι και μεγάλος, μπορεί να έχει κι άλλο ένα τελικά), σε 1 γενικό λύκειο και 1-2 γυμνάσια ανά δήμο; Αν είναι αυτό το σχέδιο γιατί δεν το λέτε;
  • Συνυπολογίζοντας τα σχέδια – εκτρώματα περί γυμνασίου 4 ετών και λυκείου 2, έχετε αναλογιστεί πόσοι καθηγητές θα «περισσέψουν»;
  •  Ποια παιδαγωγική αναβάθμιση προσφέρει η κατάργηση της 3ωρης απασχόλησης για προετοιμασία των εργαστηρίων στους εκπαιδευτικούς Πληροφορικής και Φυσικής όταν είναι γνωστό ότι γίνεται χρήση τους πλέον από σχεδόν όλες τις ειδικότητες;
  • Η οδηγία για αποκλειστική απασχόληση στα εργαστήρια αντί άλλων εξωδιδακτικών καθηκόντων, ειδικά για τους Πληροφορικούς, θα λύσει ή θα δημιουργήσει προβλήματα στα σχολεία, όταν είναι γνωστό ότι οι συγκεκριμένοι εκπαιδευτικοί απασχολούνται και εκτός ωραρίου για την επίλυση προβλημάτων ή άλλων θεμάτων του σχολείου τους;
  • Ποια παιδαγωγική ανάγκη εξυπηρετεί η κατάργηση των 4 ωρών υποστήριξης των μαθητών στο πλαίσιο των ερευνητικών εργασιών από τους Πληροφορικούς;
  • Ποια παιδαγωγική ανάγκη επιβάλλει ο εξοβελισμός της Πληροφορικής από το δημόσιο σχολείο; Έτσι κι αλλιώς οι πληροφορικοί περισσεύουν. Ποια ανάγκη εξυπηρετεί αυτή η τεράστια μείωση των ωρών των πληροφορικών; Μήπως για να εξυπηρετήσουν άλλες ανάγκες στο ευρύτερο δημόσιο που με βάση πρόσφατες δηλώσεις υπουργού οι υπάλληλοι είναι τεχνολογικά αναλφάβητοι;

Η συζήτηση με τον περιφερειακό διευθυντή συνεχίστηκε με τοποθετήσεις πολλών συναδέλφων. Η συνάδελφος Γριβοπούλου Αγγελίκή πρόσθεσε στα πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε και αυτό της ψυχολογικής πίεσης που είναι δεδομένο ότι υπάρχει σε όλους λόγω της αβεβαιότητας που ζούμε στα σχολεία μας. Προφανώς αυτό περνά και στην τάξη και φυσικά είναι αρνητικό.
Όμως, ο περιφερειακός εστίασε σε 2 σημεία, που δείχνουν τις απόψεις της πολιτικής ηγεσίας για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε: Θέλουμε ισχυρά σχολεία οι παρεμβάσεις μας θα κριθούν από την κοινωνία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι απαντήσεις δεν πήρα σε όσα ερωτήματα έθεσα. Γι αυτό είπα ότι φύγαμε όλοι πιο προβληματισμένοι από όσο πήγαμε στη συνάντηση.
Εύχομαι να έχω άδικο στις προβλέψεις μου και ελπίζω τα κυριότερα σημεία των παρεμβάσεών μας να γίνουν γνωστά σε υψηλότερο επίπεδο. Μακάρι να βρεθεί λύση γιατί του χρόνου θα θρηνούμε για το κακό που μας βρήκε…