Με πρόσφατη εγκύκλιο του
(220473/Δ2/23-12-2016) το Υπουργείο Παιδείας απέστειλε οδηγίες στα
Λύκεια για την εκπόνηση Δημιουργικών Εργασιών για το σχολικό έτος 2016 –
2017 με βάση το Π.Δ. 46/2016 που αφορά την αξιολόγηση των μαθητών. Στις
οδηγίες αυτές περιγράφονται ο σκοπός, η μορφή και τα θέματα που αφορούν
τις Δημιουργικές Εργασίες, καθώς και η οργάνωση, η προετοιμασία τους
και η αξιολόγηση τους.
Από
τις πρώτες γραμμές μπορεί κανείς να διακρίνει ότι η εκπόνηση των
λεγόμενων «Δημιουργικών Εργασιών» δεν έχουν άλλο σκοπό παρά να
προετοιμάσουν τους εκπαιδευτικούς και τα σχολεία στις αλλαγές που
προωθεί η κυβέρνηση στην εκπαίδευση, στα ίδια τα αναλυτικά προγράμματα,
στη νέα δομή του Λυκείου, έτσι όπως έχει περιγραφεί και από τα πορίσματα
του κοινωνικού διαλόγου για την Παιδεία και που υπαγορεύονται από την
Ε.Ε. και τον ΟΟΣΑ .
Δεν
εξηγείται αλλιώς η «πρεμούρα» υλοποίησης αυτής της διαδικασίας, με την
αποστολή της εγκυκλίου μέσα στις γιορτές, η προχειρότητα και το θολό
τοπίο που προκύπτει από το σχεδιασμό της, το γραφειοκρατικό βάρος που
καλείται να αναλάβει ο εκπαιδευτικός τη στιγμή που αυτή τη περίοδο
ασχολείται με διαγωνίσματα, βαθμολογίες, απουσίες, έλεγχους επίδοσης,
κ.α.
Πέρα όμως από τα διαδικαστικά θέματα
μέσα από αυτή τη διαδικασία προκύπτουν σοβαρά ζητήματα, που πρέπει να
προβληματίσουν κάθε καλοπροαίρετο εκπαιδευτικό.
- Είναι τουλάχιστον υποκριτικό να ισχυρίζεται το Υπουργείο Παιδείας ότι σε ένα σχολείο ανταγωνιστικό, σε ένα σχολείο εξεταστικό κάτεργο, με ταξικούς φραγμούς με τον τρόπο που θα υλοποιηθούν οι Δημιουργικές Εργασίες, μέσα σε 2 ημέρες θα καλλιεργήσουν το ερευνητικό πνεύμα και τη δημιουργική ικανότητα των παιδιών.
- Αποτελεί μέγιστο εμπαιγμό από το Υπουργείο να μιλά για ερευνητική και βιβλιογραφική δουλειά, όταν τα σχολεία έχουν ξεμείνει μέχρι και από φωτοτυπίες, στην μεγάλη πλειοψηφία τους δεν υπάρχουν βιβλιοθήκες, τα εργαστήρια βρίσκονται υπό κατάρρευση.
- Οι ίδιες οι Δημιουργικές Εργασίες εντάσσονται στον ατομικό φάκελο του μαθητή, στο λεγόμενο portfoliο, που είναι μια πιο αντιδραστική μορφή αξιολόγησης.
- Ανοίγεται δρόμος και αυτή η διαδικασία να συνδεθεί με την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και της σχολικής μονάδας, αφού άλλωστε όλο το αντιδραστικό οπλοστάσιο δεν έχει καταργηθεί.
Φυσικά
κανείς δεν ισχυρίζεται ότι δεν πρέπει να υπάρχουν εργασίες μέσα στο
σχολείο. Ούτε μπορεί κανείς να διαφωνήσει με την αξία και το ρόλο που
πρέπει να έχουν. Όμως η καλλιέργεια πνεύματος ομαδικής συνεργασίας, η
παιδαγωγική συνεργασία των διδασκόντων των διαφόρων ειδικοτήτων δε
επιτυγχάνονται με μία ξεχωριστή δράση, και μάλιστα με τη μορφή της
«διήμερης φιέστας».
Πρέπει
να προάγεται από όλα τα μαθήματα και το συνολικό πρόγραμμα, τη
λειτουργία και τους σκοπούς του σχολείου. Οι συνοδευτικές εργασίες είναι
ένα παιδαγωγικό εργαλείο για την αφομοίωση και την εμπέδωση της γνώσης
που δεν μπορεί να αποσπαστεί από την συνολική παιδαγωγική διαδικασία,
πρέπει να αξιοποιείται από τους εκπαιδευτικούς στα πλαίσια του κάθε
μαθήματος. Μέσα από τις εργασίες και τις ομαδικές δραστηριότητες να
συνδέεται η θεωρία με την πράξη και επιβεβαιώνεται η θεωρία μέσα από την
πρακτική δραστηριότητα.
Για όλα τα πιο πάνω:
- Καλούμε το Υπουργείο να ανακαλέσει την εγκύκλιο για τις λεγόμενες «δημιουργικές εργασίες».
- Σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει αυτές να γίνουν αφορμή να δημιουργηθούν ατομικοί φάκελοι - portfolio των μαθητών, ειδικά από τη στιγμή που δεν πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις για την ουσιαστική στήριξη και αναβάθμιση του εκπαιδευτικού έργου μέσα από σταθερή επιμόρφωση, σύγχρονα αναλυτικά προγράμματα και σχολικά βιβλία.
Αθήνα, 17-1-2017