Πριν μερικές
μέρες δόθηκε από το ΥΠΠΕΘ στη δημοσιότητα και απεστάλη στα σχολεία το Σχέδιο οδηγού
εφαρμογής Μεταλυκειακού έτους-Τάξης
Μαθητείας για την υλοποίηση του κατά το σχολικό έτος 2016-17.
Σε παλαιότερες θέσεις της ΟΛΜΕ (Θέσεις και Προτάσεις της ΟΛΜΕ για το «Νέο Σχολείο» -
«Νέο Λύκειο», Γενικό – Τεχνολογικό, 20/05/2011 και Απόφαση Γ.Σ. Προέδρων,
8/6/06) προτείνεται μια αναβαθμισμένη ΤΕΕ που θα πρέπει :
1. να συγκεντρώνεται σε ένα σχολείο
επαγγελματικής εκπαίδευσης με πιο ενιαία δομή,
2. να μεταφέρει την επιλογή επαγγέλματος και
την εξειδίκευση του μαθητή σε πιο ώριμη ηλικία,
3. να δίνει διέξοδο στην Τριτοβάθμια
εκπαίδευση,
4. να προσφέρει πρακτική άσκηση με ασφάλιση και αμοιβή και μια
εποπτευόμενη και οργανωμένη επαφή με την εργασία σε ενήλικες μαθητές που είναι
ήδη κάτοχοι του απολυτηρίου Λυκείου.
Η παράταξη των
ΣΥΝΕΚ επίσης έχει ήδη τοποθετηθεί για τις επιχειρούμενες αλλαγές και γενικότερα
για τις εξελίξεις στο χώρο της ΤΕΕ (https://synekde.files.wordpress.com/2016/05/synek-tropologia-epal-maios-2016.pdf και https://synekde.files.wordpress.com/2016/10/2016_10-synek-gia-epal.pdf ) την περσινή χρονιά,
αλλά και σε παλιότερες ανακοινώσεις της, όπου μεταξύ άλλων τονιζόταν
<<η
ανάγκη, στις σημερινές συνθήκες, λειτουργίας προαιρετικού Μεταλυκειακού (4ου)
Έτους Ειδίκευσης στα ΕΠΑΛ, το οποίο πρέπει να ανήκει στο τυπικό
εκπαιδευτικό σύστημα και το περιεχόμενο σπουδών του να καθορίζεται από το
Υπουργείο Παιδείας. Για τη λειτουργία του έτους αυτού θα πρέπει να αξιοποιείται
η υποδομή και το εκπαιδευτικό προσωπικό των ΕΠΑΛ και να περιλαμβάνει το σύνολο
των ειδικοτήτων που παρέχονται σήμερα, αλλά και όποια άλλη κριθεί αναγκαίο να
δημιουργηθεί με βάση τις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας. Οι απόφοιτοι του
έτους ειδίκευσης να αποκτούν επαγγελματικό πτυχίο επιπέδου 5. Στο έτος αυτό θα
συνδυάζονται θεωρητικά και εργαστηριακά μαθήματα της αντίστοιχης ειδικότητας
στο σχολείο, και εξάσκηση στην εργασία. Η εξάσκηση στην εργασία των –ενηλίκων -
αποφοίτων των ΕΠΑΛ στο προαιρετικό έτος ειδίκευσης (4ο έτος) θα πρέπει να
βασίζεται στις παρακάτω προϋποθέσεις: να αφορά μόνο ενήλικους, ο εκπαιδευόμενος
πρέπει να έχει αμοιβή τουλάχιστον στο 75% του κατώτατου μισθού και πλήρη
ασφαλιστική κάλυψη, το εκπαιδευτικό πρόγραμμα να υλοποιείται με τη συμμετοχή
και την εποπτεία των εκπαιδευτικών των ΕΠΑΛ>>.
Με βάση όλα αυτά τοποθετηθήκαμε θετικά
κατ αρχάς στη θεσμοθέτηση του Μεταλυκειακού έτους- Τάξης Μαθητείας από φέτος (ν.4386), τονίζοντας τις
θετικές και αρνητικές πλευρές και ζητώντας παράλληλα την κατάργηση του ν. 4186 -
τροπολογίες πάνω σ αυτόν είναι οι ρυθμίσεις του ν.4386,
και το ΥΠΠΕΘ άλλωστε αναφέρει ότι οι παρούσες διατάξεις είναι
μεταβατικές και χρήζουν αλλαγών και μελέτης και μετά την εφαρμογή τους - και την αντικατάστασή του με νέο
νομοθετικό πλαίσιο για μια νέα ΤΕΕ αντάξια του ρόλου στης σε μία σύγχρονη και
αναπτυγμένη χώρα και πόλο έλξης για τους νέους και τις νέες μας. Θεωρούμε λοιπόν
ως θετικά στοιχεία υπό προϋποθέσεις τη
σύνδεση των αποφοίτων ΕΠΑΛ με την εργασία, την ίδρυση του 4ου έτους
και την περαιτέρω ειδίκευσή τους, την άσκηση
εποπτείας από τους εκπαιδευτικούς των ΕΠΑΛ, τον καθορισμό από το ΥΠΠΕΘ του
περιεχομένου σπουδών και κατευθύνσεων κατάρτισης στο χώρο εργασίας, την
συμμετοχή των εκπαιδευτικών ΕΠΑΛ στην πραγματοποίηση του προγράμματος και την
αξιοποίηση του εξοπλισμού και των εργαστηρίων ΕΠΑΛ και ΕΚ, την εξασφάλιση
αμοιβής, ασφαλιστικών δικαιωμάτων και δικαιωμάτων υγείας στον μαθητευόμενο, τη
συμμετοχή του εκπαιδευτικού στα ΚΠΑ (κέντρα προώθησης απασχόλησης), την
υπογραφή συμβάσεων με άμεση ευθύνη του ΕΠΑΛ, το γεγονός ότι η μαθητεία
αναφέρεται μόνο σε ενήλικες, επίσης το ότι ο χρόνος παραμονής στην εργασία θεωρείται
συντάξιμος και υπολογίζεται ως χρόνος για απόκτηση άδειας εξάσκησης
επαγγέλματος, κ.α.
Με την εφαρμογή, ουσιαστικά τώρα για
1η φορά, του 4ου έτους, μας δίνεται η ευκαιρία να
τονίσουμε την ανάγκη οι συνάδελφοι και οι σύλλογοι των ΕΠΑΛ να εντείνουν τις
προσπάθειες και την επαγρύπνησή τους ώστε αφ ενός τα θετικά στοιχεία που
περιέχονται στις ρυθμίσεις να αξιοποιηθούν και να ενισχυθούν, αφ ετέρου να
αποκλειστούν πλευρές και πιθανές παρεκκλίσεις – κυρίως από την πλευρά των
επιχειρήσεων- που θα οδηγήσουν σε στενή κατάρτιση, σε σχολείο της αγοράς και σε
χρησιμοποίηση των μαθητευομένων ως φτηνής και ευέλικτης εργασιακής δύναμης για
την αντικατάσταση εργαζομένων και θέσεων εργασίας.
Για όλα αυτά εκτιμάμε ότι
:
·
Η
επιμόρφωση των εκπαιδευτών και των εκπαιδευτικών, καθώς και ή άμεση
χρηματοδότηση για καλύτερα εργαστήρια και εξοπλισμό στα ΕΠΑΛ και ΕΚ, είναι
απαραίτητοι όροι της επιτυχίας του 4ου έτους στο πλαίσιο των πάγιων
θέσεων της ΟΛΜΕ και του κλάδου.
·
Για
να μην διολισθήσει ο θεσμός της μαθητείας σε εξασφάλιση φτηνού και ευέλικτου
εργατικού δυναμικού για τις ιδιωτικές κυρίως επιχειρήσεις και για να μην
καταλήξει σε στενή κατάρτιση, θα πρέπει να εφαρμοστούν με απόλυτο τρόπο η
εποπτεία, ο έλεγχος και τα αναλυτικά προγράμματα, τα φύλλα έργου και οι κατευθύνσεις
στο περιεχόμενο της μαθητείας, του ΙΕΠ και του ΥΠΠΕΘ. Για τον ίδιο λόγο
επιμένουμε ότι θα πρέπει η αναλογία ημερών στην εργασία και στο σχολείο να
αλλάξει από 4 προς 1, σε 3 προς 2, ώστε να παρέχονται και συμπληρωματικά στο
ΕΠΑΛ στέρεες ευρείες τεχνολογικές γνώσεις και δεξιότητες, που στο συγκεκριμένο
χώρο εργασίας μπορεί για διάφορους λόγους να μην μπορούν να προσφερθούν.
·
Πρέπει
να υπάρξει η δυνατότητα για όλους τους αποφοίτους των ΕΠΑΛ και όχι μόνο για το
33% που προβλέπεται, να συμμετέχουν σε αυτό το έτος. Είναι ουσιαστική από αυτή
την άποψη η κατάργηση των ΕΠΑΣ-ΟΑΕΔ και η ενσωμάτωσή τους στην ΤΕΕ υπό την
αιγίδα του ΥΠΠΕΘ. Η πραγματοποίηση του 4ου έτους επίσης, δεν πρέπει
να οδηγήσει σε κατηγοριοποιήσεις και διακρίσεις μεταξύ των ΕΠΑΛ και σε
απόπειρες συγχωνεύσεων.
·
Πρέπει
να ρυθμιστούν με σαφήνεια τα
επαγγελματικά δικαιώματα που θα προκύψουν από την εφαρμογή και του 4ου
έτους .
·
Επειδή το όλο πρόγραμμα εντάχθηκε στην
μη τυπική εκπαίδευση, με την αιτιολογία του Υπουργείου ότι έτσι “θα αποφευχθεί
η ενσωμάτωση της κατάρτισης στο τυπικό εκπ/κο
σύστημα”, δε θα δεχτούμε την καταστρατήγηση των εργασιακών δικαιωμάτων
των εκπαιδευτικών που θα εμπλακούν στις διαδικασίες του 4ου έτους. Τα εργασιακά
τους δικαιώματα πρέπει να εναρμονίζονται με αυτά που ισχύουν στην τυπική
εκπαίδευση κατ αναλογία.
·
Οι
μέχρι στιγμής 7 ειδικότητες 4ου έτους πρέπει να αυξηθούν μέχρι να
συμπεριληφθούν όλες οι ειδικότητες των ΕΠΑΛ, για να αποφευχθούν αντιπαραθέσεις
και ενίσχυση κάποιων ειδικοτήτων έναντι άλλων. Η νέα ΤΕΕ σαφώς δεν πρέπει να
βασίζεται στις ανάγκες της αγοράς και των επιχειρήσεων. Θα πρέπει να μπορούν να
ενταχθούν νέες ειδικότητες που καθιστούν απαραίτητες οι τεχνολογικές και επιστημονικές
εξελίξεις, όπως και η ανάγκη ανάπτυξης όλων των δυνατοτήτων της χώρας.
·
Είναι
σαφές ότι η καθυστέρηση της οργάνωσης και της εφαρμογής της μαθητείας από την
αρχή της σχολικής χρονιάς, αναγκάζει το ΥΠΠΕΘ να προχωρήσει σε βιαστική
εφαρμογή της από τον Φεβρουάριο του 2017 με πολλά προβλήματα που θα προκύψουν
από αυτό – πως θα καλυφθούν και πότε οι 9 μήνες, αν θα επεκταθεί και τους
θερινούς μήνες, αν θα αναζητηθούν και
από ποιους (ακόμα και από μαθητές προβλέπεται) θέσεις μαθητείας σε επιχειρήσεις
κλπ.
·
Η
Στελέχωση ΚΠΑ πρέπει να προχωρήσει άμεσα για την οργανωμένη ανεύρεση θέσεων
μαθητείας σε συνεργασία και με ΕΠΑΛ και φορείς.
·
Απαραίτητο
ακόμα είναι να διευκρινιστούν οι απαιτήσεις και ο τρόπος πιστοποίησης για
απόφοιτους του 4ου έτους, καθώς και η σωστή προετοιμασία
προπαρασκευαστικών μαθημάτων πριν την πιστοποίηση από εκπαιδευτικούς των ΕΠΑΛ
με αμοιβή .
Οι ΣΥΝΕΚ πιστεύουν ότι το 4ο
μεταλυκειακό έτος ειδίκευσης είναι ένα ακόμα στοίχημα-πρόκληση για την ανάπτυξη
της ΤΕΕ στην Ελλάδα. Μετά από δεκαετίες καθυστέρησης
δημιουργούνται οι αρχικές προϋποθέσεις για να καλυφθεί αυτό το μεγάλο κενό.
Είναι προφανές ότι επειδή οι πολιτικοοικονομικές συνθήκες είναι δύσκολες, οι
παρεμβάσεις μας, οι διεκδικήσεις μας και
η ετοιμότητά μας είναι κάτι περισσότερο από αναγκαίες.
Οι οικονομικές, κοινωνικές και εκπαιδευτικές
ανάγκες για την παραπέρα ισχυροποίηση και στήριξη της ΤΕΕ δεν μπορούν άλλο να
παραμένουν κενό γράμμα. Δεν μπορούμε άλλο να αφήσουμε να υπονομεύεται το μέλλον
και η ανάπτυξη της ΤΕΕ.
ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΕΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2017