ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ για την επίσκεψη του Υφυπουργού Παιδείας στο Μεσολόγγι



Ο Υφυπουργός Παιδείας κ. Μπαξεβανάκης βρέθηκε σήμερα στο Μεσολόγγι, με την ευκαιρία του Αγιασμού και της κοπής της Βασιλόπιτας του Ειδικού Επαγγελματικού Λυκείου.
Ο κ. Μπαξεβανάκης πριν πολιτευτεί ήταν μαθηματικός σε ΕΠΑΛ του Πύργου και συνδικαλιστής, πρόεδρος της ΕΛΜΕ Ηλείας. Γνωρίζει πολύ καλά, συνεπώς, τα της εκπαίδευσης.
Ως ΕΛΜΕ καταθέσαμε υπόμνημα για τα αναδρομικά των 176€ (επισυνάπτεται). Μας ειπώθηκε ότι όταν υπάρχουν αποφάσεις του ΣτΕ, υπάρχει περιορισμός στις όποιες ενέργειες θα μπορούσαν να γίνουν. Συνεπώς, δεν υπάρχει περιθώριο να γίνει κυβερνητική παρέμβαση για το θέμα…
Στο περιθώριο της επίσκεψης, κατέθεσα υπόμνημα και εκ μέρους της ΔΑΚΕ περιγράφοντας τα μεγάλα ζητήματα που αντιμετωπίζουμε στην εκπαίδευση (επίσης επισυνάπτεται για να έχετε πλήρη εικόνα) αλλά και τοπικού ενδιαφέροντος ζητήματα.
Είχαμε την ευκαιρία να έχουμε μια μεγάλη συζήτηση με τον Υφυπουργό, κυρίως για τα θέματα της Τεχνικής Εκπαίδευσης, κατά την επίσκεψη που πραγματοποίησε στο ΕΠΑΛ Μεσολογγίου.
Τολμώ να πω ότι η συνομιλία μας με τον Υφυπουργό μου δημιούργησε περισσότερες ανησυχίες από όσες περίμενα…
Τι μας είπε στην πρωτολογία του:

Υπάρχει βούληση ενίσχυσης των ΕΠΑΛ σε τρεις άξονες:

  • Νέα δομή Τεχνικής Εκπαίδευσης: Είναι κυβερνητική θέση να γίνεται αργά η επιλογή επαγγελματικής κατεύθυνσης από τους μαθητές. Δεν θεωρείται ότι υπάρχει η ανάλογη ωριμότητα στην ηλικία των 16 να γίνει οριστική επιλογή για το μέλλον τους. Για το λόγο αυτό, η νέα δομή προβλέπει κοινή Α’ τάξη με το Γενικό Λύκειο ώστε να υπάρχουν στέρεες γενικές γνώσεις και αργότερα επιλογή τομέα και ειδικότητας. Κατανοούμε ότι αυτό προκαλεί αντιδράσεις γιατί υπάρχουν και άλλες απόψεις.
  • Δίνεται η δυνατότητα πρόσβασης από τα ΕΠΑΛ και στα Πανεπιστήμια με εξετάσεις στα 4 μαθήματα της ειδικότητας της Τεχνικής Εκπαίδευσης. Μικρό το ποσοστό καταρχήν (1%), αν η κοινωνία αγκαλιάσει την προσπάθεια το ποσοστό θα διευρυνθεί.
  • Μαθητεία - Μεταλυκειακό έτος. Είναι προαιρετικό. Αφορά ενήλικες. Προσμετράται η προϋπηρεσία που αποκτάται. Δεν μιλάμε για ανασφάλιστη εργασία, υπάρχει εποπτεία από εκπαιδευτικούς. Υπάρχει χρηματοδότηση από ΕΣΠΑ. Είναι μια προσπάθεια να φέρουμε σε επαφή την αγορά εργασίας με τους αποφοίτους των ΕΠΑΛ. Να μας πει κάποιος που διαφωνεί αν έχει καλύτερη πρόταση από αυτή. Η πραγματικότητα σήμερα είναι συγκεκριμένη.

Δεν είναι εύκολες οι αλλαγές. Πρέπει να αλλάξουν αντιλήψεις δεκαετιών της κοινωνίας που δεν αλλάζουν εύκολα. Απαιτούνται πολλά χρόνια και εμείς έμπρακτα θέλουμε να αλλάξουμε το κλίμα στην κοινωνία.
Στη συνέχεια τοποθετήθηκαν ο Διευθυντής ΔΔΕ κ. Καζαντζής, ο Διευθυντής του ΕΠΑΛ κ. Κρίντας και συνάδελφοι του συλλόγου διδασκόντων.
Τα κυριότερα σημεία των παρεμβάσεων:

  • Υπάρχει συμφωνία για τη μαθητεία. Οι τοποθετήσεις των συναδέλφων ήταν θετικές. Τονίστηκε ότι απαιτούνται βελτιώσεις (άρση του ορίου ηλικίας, εισαγωγή και θεωρητικής εκπαίδευσης πέρα από την 1 ημέρα πρακτικής κ.α). Εργασιακή εμπειρία. Κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα.
  • Μια παροιμία λέει αν μέχρι τα 20 δεν μάθεις, μέχρι τα 40 δεν κάνεις, μέχρι τα 50 δεν θα έχεις, στα 60 ούτε θα μάθεις ούτε θα κάνεις ούτε θα έχεις. Η επιλογή τομέων και ειδικοτήτων πρέπει να ξεκινά νωρίς. Να μην “χάνονται” χρόνια. Να ξεκινάει κάθε παιδί από την Α’ λυκείου τομέα και στην Β’ και Γ’ τάξη να παίρνει ειδικότητα, αν όντως υπάρχει επιθυμία σύνδεσης των απόφοιτων με την αγορά εργασίας.
  • Στα μαθήματα γενικής παιδείας υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις στους μαθητές των ΕΠΑΛ. Δεν φταίνε φυσικά τα παιδιά αλλά η νοοτροπία ετών. Δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις.
  •  Κακώς καταργήθηκαν οι ΕΠΑΣ. Υπάρχουν παιδιά που δεν μπορούν να παρακολουθήσουν το αναλυτικό πρόγραμμα του ΕΠΑΛ όπως είναι. Υπάρχει μαθητική διαρροή.
  •  Μειώνεται κάθε χρόνο το μαθητικό δυναμικό στα ΕΠΑΛ. Σε όλες τις χώρες ακολουθούν την Τεχνική Εκπαίδευση οι περισσότεροι και καλύτεροι μαθητές, στη χώρα μας συμβαίνει το αντίθετο.
  • Έχουν κλείσει τομείς λόγω μικρού ενδιαφέροντος. Οι εκπαιδευτικοί που μένουν ξεκρέμαστοι τι θα γίνουν; Κινητικότητα; Απολύσεις; Για παρακολούθηση συγκεκριμένων τομέων και ειδικοτήτων απαιτείται μετακίνηση σε μακρινές περιοχές.
  • Με τα όρια μαθητών ανά τμήμα που τίθενται, υπάρχουν περιπτώσεις που αναγκαζόμαστε να κρατάμε με το ζόρι παιδιά ακόμη και με παραβατική συμπεριφορά να παρακολουθήσουν τα μαθήματα και τελικά ούτε αυτά μορφώνονται ούτε και τα υπόλοιπα.
  •  Να υπάρχει σύνδεση αριθμού μαθητών με τα μόρια του σχολείου, άρα να “ευνοούνται” τα μικρά και απομακρυσμένα σχολεία.
  • Απαιτείται επιμόρφωση συνεχής των εκπαιδευτικών. Δεν παρέχεται.

Είχα την ευκαιρία να πάρω το λόγο πριν τη δευτερολογία – απάντηση του Υφυπουργού και σημείωσα τα εξής:

  • Η προηγούμενη κυβέρνηση κατήργησε ειδικότητες και στο σχολείο που είστε υπάρχουν καθηγητές που επέστρεψαν από τη διαθεσιμότητα. Κάναμε αγώνα για την επιστροφή τους. Η σημερινή επίσκεψή σας έχει ιδιαίτερο χαρακτήρα.
  • Η μαθητεία όπως ξέρετε ήταν επιλογή προηγούμενων κυβερνήσεων στο πλαίσιο των ακολουθούμενων διεθνώς προγραμμάτων σπουδών. Η δική σας επιλογή προεκλογικά τουλάχιστον ήταν για έναν ενιαίο τύπο σχολείου. Πως θα συμβαδίσει όμως ο ένας τύπος σχολείου που επιθυμείτε με τη μαθητεία των ΕΠΑΛ (τα οποία προφανώς οδεύουν προς κατάργηση;)
  •  Για τον αριθμό των μαθητών ανά τμήμα: θα μπορούσε να επιλυθεί με δημιουργία τμημάτων που θα λάμβανε υπόψη το σύνολο των μαθητών που φοιτούν (ίσως με ποσόστωση) αλλά και την περιοχή που βρίσκεται το σχολείο. Στο σχολείο που είμαστε έχουν κλείσει τομείς αιχμής, όπως η Πληροφορική.
  • Κυρίαρχο πρόβλημα είναι η επικοινωνία με τον κλάδο. Δεν λαμβάνετε υπόψη τις παρεμβάσεις της ΟΛΜΕ αλλά ούτε των επιστημονικών φορέων, όπως οι ενώσεις φιλολόγων, θεολόγων, των ξενόγλωσσων και άλλων.
  • Η πληροφορική είναι στο απόσπασμα. Είπατε πριν ότι δίνεται τη δυνατότητα σε παιδιά από τα ΕΠΑΛ να εισαχθούν στα ΑΕΙ με ποσόστωση σε τμήματα της συναφούς ειδικότητας. Γνωρίζετε ότι για να εισαχθεί μαθητής των γενικών λυκείων σε πολυτεχνική σχολή πληροφορικής πρέπει να δώσει Χημεία; Πόσο συναφές είναι αυτό;

Απαντώντας στις παρεμβάσεις μας ο Υφυπουργός τόνισε:

  • Επιμόρφωση: υπάρχει όντως μεγάλη ανάγκη.
  • Αναπληρωτές: το ζήτημα έχει “κακοφορμίσει”. Θα μιλήσουμε σύντομα και με αριθμούς για διορισμούς. Το νέο σύστημα θα δικαιώνει αυτούς που βοηθούν πολλά χρόνια στην εκπαίδευση. Είναι δέσμευσή μας.
  • Οι καλές πρακτικές στα σχολεία είναι κομμάτι της αποτίμησης της δουλειάς του σχολείου. Με τη δική μας κυβέρνηση κανείς εκπαιδευτικός δεν θα νοιώσει απειλή. Δεν θα ανεχτούμε όμως “μαϊμουδιές” με μαθητές-καρτέλες που δεν φοιτούν. Έχουμε τον τρόπο να ξέρουμε τι γίνεται στα σχολεία.
  • Για τα ολιγομελή τμήματα: Εγκρίθηκαν σχεδόν στο σύνολό τους. Το 30% φέτος λειτουργεί με μαθητές κάτω από τα όρια. Αυτό θα συνεχιστεί. Τμήματα με δύο και τρία παιδιά θα εγκρίνονται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Δεν υπάρχουν χρήματα. Δεν μπορούμε να πετάμε ούτε ένα ευρώ.
  • Μαθήματα στο στόχαστρο: κάθε ειδικότητα έχει τα παράπονά της. Πρέπει να σκεφτούμε τι θέλουμε να κάνουμε. Είναι σκόπιμο να γεμίσουν οι μαθητές πληροφορίες; Πρέπει να ξεχωρίζουν τα ουσιαστικά από τα δευτερεύοντα. Επικέντρωση στα ουσιώδη. Το τι θα διδάσκεται δεν είναι θέμα του υπουργείου αλλά του ΙΕΠ. Γίνεται αποτίμηση. Αν κάτι δεν περπατάει θα γίνουν αλλαγές. Τις κατευθύνσεις μας όμως σας τις είπα.
  • Προβληματιζόμαστε τι ρόλο πρέπει να έχουν οι σχολικοί σύμβουλοι. Δεν χρειάζεται τόσο πολύ ως βοηθός μας στην ειδικότητα. Προσωπική άποψη που όμως συζητάμε είναι ότι πιο πολύ τον χρειαζόμαστε ως βοηθό παιδαγωγικής καθοδήγησης. Μάλλον προς τα εκεί θα κατευθυνθούμε πια.
  • Για τη μαθητεία: η ομάδα πριν από εμάς στο υπουργείο δούλεψε ώστε να υπάρξει ολοκληρωμένο σχέδιο στην τεχνική εκπαίδευση και να ξεκολλήσουν τα κονδύλια ΕΣΠΑ. Αυτό έγινε και τώρα βιαζόμαστε να ξεκινήσει η δράση. Γι αυτό τη φετινή χρονιά θα ξεκινήσει το Μάρτιο. Σε κανονική βάση θα συμβαδίζει με το σχολικό έτος.
  • Δίνουμε δυνατότητα εισαγωγής των υποψηφίων από τα ΕΠΑΛ με αυξημένα ποσοστά και στα ΤΕΙ. Αυτό θα γίνει βάση της συνολικής ποσόστωσης συμμετοχής. Αν στις πανελλαδικές συμμετέχουν 30% από τα ΕΠΑΛ και 70% από γενικά λύκεια, θα υπάρχει ανάλογη ποσόστωση και στον αριθμό εισακτέων. Όχι όμως παντού, γιατί σε ορισμένες σχολές εμπλέκονται κι άλλα υπουργεία.
  • Επεξεργαζόμαστε ποιες ειδικότητες θέλουμε να λειτουργούν ανά νομό στα ΕΠΑΛ αλλά και συμπληρωματικά τι θα κάνουμε με τα ΙΕΚ. Θέλουμε ίδιους τομείς ή συμπληρωματικούς; Καταλήγουμε στο δεύτερο. Θα ληφθούν υπόψη και οι ανάγκες της τοπικής οικονομίας. Υπάρχει πολύ δουλειά σε αυτό. Δεν μπορεί να υπάρχει ίδιος τομέας σε όλα τα ΕΠΑΛ ενός νομού. Δεν γίνεται. Εδώ δεν μπορούμε να συμφωνούμε με όλους και σε όλα. Θα γίνουν επιλογές.

Κάθε απάντηση και ένα μεγάλο κεφάλαιο συζήτησης όπως καταλαβαίνετε…
Και προφανώς ο Υφυπουργός δεν απάντησε για τον ένα ενιαίο τύπο σχολείου, αν και είχε κρατήσει λεπτομερώς σημειώσεις για όλα… Όπως και στο γεγονός της άρνησης διαλόγου.
Το ότι τα τμήματα που εγκρίθηκαν είναι στη συντριπτική πλειοψηφία τους στην Γ τάξη για να παρθεί απολυτήριο και ήταν μονόδρομος, δεν το ανέφερε.
Το ενδιαφέρον για τους αναπληρωτές είναι επίσης τέτοιο που μόνο με τις καλοκαιρινές παρεμβάσεις στα ωρολόγια προγράμματα περίπου 3000 από αυτούς πήγαν στο σπίτι τους…
Δεν σχολίασε και το γεγονός ότι δεν χρειάζεται επιπλέον προσλήψεις για λειτουργία κάποιων τμημάτων που κόπηκαν, άρα δεν χρειάζονται χρήματα αλλά βούληση…
Όσο για τις ειδικότητες ανά νομό στα ΕΠΑΛ, μόνο προβλήματα μπορώ να φανταστώ. Ειδικά με το κλείσιμο της τοποθέτησης περί “επιλογών” αφού δεν μπορεί να υπάρχει καθολική συμφωνία…
Γίναμε σοφότεροι κατά τη σημερινή συνάντηση. Αυτό είναι σίγουρο…

Κατσαρός Κωνσταντίνος
ΓΓ Α ΕΛΜΕ Αιτωλοακαρνανίας